ΣΤΡΟΥΘΙΑΣ ΤΙΜΩΝΑΣ
‘’
Η Μουσικότητα των Στοίχων ’’
Φιλολογικό ψευδώνυμο του Γεωργίου Π. Πετροπούλου. γεννήθηκε το 1915 στο Μιντιλόγλι Πατρών. Πτυχιούχος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας. Και συνέχισε παρακολουθώντας κύκλους Φιλολογίας και Γαλλικού Πολιτισμού (Σορβόννη, Μπορντώ, Πουατιέ). Πτυχιούχος Πανεπιστημίου Μπορντώ.
Ήταν Κοσμήτορας του Μουσείου Τύπου Πατρών. Αξιώθηκε του Α΄ Βραβείου ποίησης του Πανελληνίου Ποιητικού Διαγωνισμού 1976 της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών για την ανέκδοτη συλλογή «Άλγος του Μεσημεριού». Μέλος της Ε.Ε.Λ. και Ιδρυτικό
μέλος και μέλος της Διοίκησης της Εταιρείας Λογοτεχνών Ν.Δ. Ελλάδος. Ήταν από χρόνια τακτικός συνεργάτης του Επαρχιακού Τύπου. Υπεύθυνος για πολλά
χρόνια της Φιλολογικής σελίδας: «Η Φιλολογική μου γωνιά» της εφημερίδας «ΑΛΛΑΓΗ».
Είχε δημοσιευμένες συνεργασίες του σε περιοδικά του κέντρου και της επαρχίας, καθώς και σε εφημερίδες. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα και με την κριτική βιβλίου και της τέχνης.
Έργα του δημοσιευμένα στον τύπο Ποίηση, δοκίμια, μικρά και μεγάλα .
Βιβλία του: «Στους σπασμένους ήλιους» Ποίηση, Αθήνα 1972 ,
«Με των σχημάτων τα κύματα» Δοκίμια, Αθήνα 1973,
«Δέκα και οχτώ στροφές του Καλοκαιριού» (Σύνθεση).
«Χελιδονάγγελος Σταυρωμένος.
Δώδεκα Λόγοι για την Ειρήνη και τον Άνθρωπο»
«Ήταν στον Κόσμο»(Σύνθεση)
«Τετράχορδα» «Καλάβρυτα Καθημαγμένα(Χορικό ) κ.α.
Ένας αριθμός δοκιμίων μικρών και μεγάλων για πρόσωπα, ιδέες, μορφές, καταστάσεις κ.α. του λόγου και της τέχνης με γενικούς τίτλους: «Στο περιθώριο της Δευτέρας»,
«Η επιφυλλίδα μας»,
«Πάτρα Μικρό οδοιπορικό της μεγάλης Πόλης του Μοριά» κ.α.
Ποιήματά του περιλαμβάνονται και σε ανθολογίες.
Κατοικούσε στην Πάτρα μέχρι του θανάτου του (1-9-1995). Πριν αρχίσω την παρουσίαση της ποίησης ενός ποιητή αγνώστου παντελώς για μένα, ποιητή θέλω να πω ότι Φιλοσοφικοί στοχασμοί, και σκέψεις, του Τίμωνα Στρουθιά είναι ότι ακολουθεί με ταπεινότητα απέναντι στο λόγο που εκφράζει και μας τον δίνει με ένα δικό του μοναδικό τρόπο
Ας δούμε λίγο από την γραφή του
OXI
Σταυρωμένος
ο Λόγος
Και ο ήλιος
στην κλαγγή των βαρβάρων,
Πληγωμένες
οι θάλασσες
Και τα λουλούδια
στα ποτάμια του αίματος.
Αλύγιστες
οι υδρίες
των σπασμένων δακρίων
στους ορίζοντες της ερήμου.
Λόγχισαν
τ’ αστέρια
το μαύρο σύννεφο
στο Θρήνο των Χελιδονάγγελων.
Φωνή
της Ειρήνης
των αφανισμένων ακτίνων
στο σύνορο των φεγγαριών
Φωνή
του Ανθρώπου
τη μεγάλη αυγή
στις φωλιές του Κόσμου.
Φωνή
της Λευτεριάς
των σκοτωμένων Θεών
στην άρνηση της οδύνης.
Σκότωσαν
την Ειρήνη
και τον άνθρωπο.
Αναμμένη
η φωτιά
στο αλύγιστο σίδερο.
Σκότωσαν
τη Λευτεριά
στον πικρό Πλανήτη.
Όχι,
τα τύμπανα
των αγιασμένων χωμάτων.
Όχι
ο άνεμος
των συντριμμένων φτερών.
Όχι
οι σάλπιγγες
των αθώων ψυχών.
Ή Ιδιομορφία της ποίησης του Τ. Στρουθιά είναι φανερή με την πρώτη ματιά. Μια δεύτερη ματιά και μια τρίτη, δείχνει πώς ή μορφή των στροφών του ποικίλλει, δεν είναι στατική.
Ή κοφτή του μουσικότητα, πού χρησιμοποιεί απλώς τις λέξεις, κινείται ελεύθερα, σε σκληρούς έστω τόνους, πού κάποτε αφήνουν να ξεφύγουν εικόνες απλές, απλές λεκτικές πλοκές γεγονός πού δείχνει πώς είναι σκόπιμο το ότι τις Εγκαταλείπει. Το αποτέλεσμα ας το κρίνει ό αναγνώστης. "Ας σημειωθεί ακόμη ή, από τον Κάλβο ξεκινημένη σαν έμπνευση, τονικότητα, πού δεν αφήνει καμιά από τις συνηθισμένες τεχνητές βοήθειες γι’ αυτή την ποίηση. Θα μας πει ο Σωκράτης Σκαρτσής προλογίζοντας τον στο βιβλίο ‘’Στους Σπασμένους Ήλιους’’ και ο λόγος του στο Requiem.
Μέσα
στων τυμπάνων
τα κύπελλα μια Άνοιξη
σκοτωμένη.
Εκεί
στων μετεώρων τις άρπες ενα Καλοκαίρι
αρπαγμένο.
Εδώ
ατών παιδιών
τούς παπύρους ένα Φθινόπωρο
τρομαγμένο.
Πάνω
στων γάτων
τα μάτια ένας Χειμώνας
ρημαγμένος.
Τώρα
ατών αθώων
το αίμα ένας κρίνος
πνιγμένος.
Ύστερα ατών πτωμάτων
τη στάχτη μια κόλαση
αναστημένη.
Κάτω
στων θρήνων
τούς κάμπους μια ανθοφορία
οργισμένη.
Πάντα
στων ανθρώπων
τα σύνεργα μια ειρήνη
θαμμένη.
Στο βιβλίο του Σπασμένοι Ήλιοι οι κατακτήσεις του εκτείνονται σε βάθος ενώ κερδίζουν και σε ένταση. Ο λόγος του, γυμνός από επισημότητες, διαθέτει μια σπάνια λειτουργικότητα. Η λιτότητα των εκφραστικών του μέσων δεν εμποδίζει να αποδοθούν βαθύτατες καταστάσεις. Τα πράγματα εδώ έχουν αποκτήσει ένα γήινο βάρος. Μπροστά μας αναπτύσσεται ένας κόσμος κλειστός αλλά διακεκριμένος…Μας λέει στο ποίημα του Μασκες
Ψηλά
Μάσκες αλύτρωτες
Κλειδί σαγήνης τυχάρπαστης
Έντιμα
Ρίξτε
Κάτω
Κροκόδειλους μοιρολογήτες
Σάρκες νεκρές τυμβωρύχων
Άκλαυτα
Εξοντώστε
Πέρα
Σκουλήκια καταχθόνια
Συμπληγάδες εξαθλίωσης βέβηλης
Ορθωμένα
Τυφλώστε
Παντού
Καταφύγια εχθρών
Αιχμή απελπιστικού εντόμων
Αδίστακτα
σφυροκοπήστε
Ο Στρουθιάς έχει δημιουργήσει ένα δικό του κόσμο, με θεμέλια, αρχιτεκτονική διάρθρωση, ενότητα ύφους και περιεχόμενο. Έναν αποκλειστικά δικό του κόσμο, Μπορείς να τον αναγνωρίσεις όχι μόνον από οποιοδήποτε ποίημα αλλά κι από οποιονδήποτε στίχο. Ο κόσμος του Στρουθιά φαίνεται κλειστός και σε μερικούς,ίσως στενά ατομικός. Κι όμως συνεχώς υπάρχει μια ευαίσθητη ακοή που
αφουγκράζεται, κι ένα μάτι που βλέπει άγρυπνα, ό,τι γίνεται απ' έξω…Στο ποίημα του Lucius Mumius
Αιώνες κορινθιακοί
Σφαίρας παιχνίδι άμοιρο
Άδοξα
Επιζητούν
Εσένα
Πολιτείες σκυλεμενες
Εναγώνιων παγιδευμένων γενεών
Ανεπανόρθωτα
Αποστερούνται
Εσένα
Πολίτη Ρωμαίε
Καταβολής κόσμων απάνθισμα
πάρεργα τυμπανίζουν.
Εσένα
Τεχνίτη μεγάλε
Σφαγιασμού κειμήλιο ανόθευτο
Ανεπανάληπτα
Τυμπανίζουν
Φράσεις που δεν έχουν πόνο αλλά προσμονή σαν περιγραφές της περιπλάνησης αλλά και πάλι δεν είναι περιπλάνηση είναι περιήγηση και προσεκτική παρατήρηση στο λαβύρινθο της ζωής.
Έτσι λοιπόν ευχαριστώτον Τίμωνα που μπαίνει σε αυτές τις ζώνες κινδύνου για να μου δείξει αυτά που εγώ δεν μπορώ να δω. Μένει εκεί – σταθερά – μαρτυρικά – υπομονετικά – στωικά - ήρεμα και σαν κοσμοκαλόγερος παρατηρεί, γράφει και καταγράφει το ελάχιστο. Εμένα με βοηθά. Γιατί μου καταδεικνύει το σημείο βρασμού. Ενώ εγώ βολεύομαι στο να βλέπω την φασαρία των υδρατμών. Ακόμα μια του έκφραση στο Vignette
’Αναστήλωσα φωλιά άνεμοτάραχτη
δυο παλάμες δοκιμασία ήλιο κατάστηθο κατακόρυφα
άναπλέοντας.
Ξεθεμέλιωσαν σπόνδυλο σταγόνας ψίχουλο
άφθαρσίας ηλιόχαρης σπιθαμή έταλύχνια άνεξιλέωτα
μετεωρίζοντας.
Ποντοπορουν σκιές χεριών πρόκληση στο Σόμπαν
διεκφυγή έπιμηθεϊκή άνεπανάληπτα
άερολάμνοντας.
Ή αξία των συγκεκριμένων ποιημάτων είναι άλλο θέμα. "Όπως και να το κάνουμε, ό ποιητής αρχίζει με το να βρεθεί σ’ ένα χώρο αλλότριο από’ τον συμβατικό, στο χώρο τής άλλης θέας, τής γύμνιας μέσα στον κόσμο και τη ζωή, πού γυρεύει ένδυμα λευκό και μουσική φωνή για τον ταλαιπωρημένο εαυτό και για τούς ανθρώπους γύρο σου κι ας μην το ξέρουν καν αυτοί. Ότι γράφω εδώ για τον άγνωστο μου Τίμωνα είναι να θυμίσω ποιος ήταν -δουλειά τού αναγνώστη είναι να κρίνει, όσο μπορεί τελικά κι υπεύθυνα.. Ακόμα ένα ποίημα του από το βιβλίο του ‘’Στους Σπασμένους Ήλιους’’
Ζωΐλοι.
Ήρθαν οι Ζωίλοι
κα6άλα στα ηλιοτρόπια
άλγηδόνων ποταμοί
συνετά
κορυβαντιώντας.
’Έφτασαν οι κιβδηλοποιοί
κιθάρας χορδές άνύποπτες
σπάζοντας.
Πλησίασαν οι
Θερσίτες
στοχασμών άναδρομές επίπεδες
ψιθύρων πλέγματα
ύποπτα σημαδεύοντας.
Πρόφτασαν οι κάπηλοι
θορυβοποιών τύμπανα κατάκλειστα
λεωφόρων άπογύμνωση
ταράζοντας.
Η ποίηση του απηχεί την πραγματικότητα της ζωής που βιώνει καθημερινά ο δημιουργός. Ποίηση – κυρίως - του ελεύθερου στίχου που συγχρονίζεται με τα κοινωνικά δρώμενα της εποχής του Ο ποιητής ενδεδυμένος, με ό,τι η Ζωή τον εμπεριέχει και τον εκπροσωπεί. Στον ευγενέστερο χρόνο της ποίησης, εναποθέτει τους αρμούς της καρδιάς του, κάνοντας το συναίσθημα, ένα ευρύτερο πεδίο ποιητικής ανταπόκρισης. Ειλικρινής – απλός - και περιεκτικός - κάνει την ποίησή του ένα πολλαπλό οδοιπορικό - βιωματικής πορείας, που στοιχειοθετεί την προσωπική του απολαβή στα γεγονότα και την προσωπική του προμήθεια στη σιωπή, στις αγωνίες και στην αναμονή της ελπίδας που φέρει το καινούργιο της ζωής. Πηγαίος και αυθόρμητος, με φανερή προσήλωση στη φύση και στο πολύ συνεκτικό στοιχείο, ενός δυνατού συναισθήματος που καθορίζει όλο το εύρος της ποιητικής του εξέλιξης, Ποιητής υπερρεαλιστής μιας εναλλασσόμενης πραγματικότητας, που δεν κρύβεται και δεν αποσιωπά την εξέλιξη και το στοιχείο της προσωπικής του οδοιπορίας. Και κάτι ακόμα χαρισμένο στον Ludwig Beethoven
Θεέ
Πάνα αρκαδικέ
ανάδυση πανδαισίας ήχο πρισμάτων φτερούγες φωταψιών
σεραφικά
φυτρώνουν,
Μουσαγέτη
κύκνε υπερβόρειε
άρματα χαλκοξύλινα πάλλευκα
δόνηση θαλερή
αντρειωμένα
διαφεντεύεις.
Θνητέ
δορυάλωτε έλικώνιε
οργή αθανάτων άπληστη
χορδή χερουβική
άγρυπνά
συγκλονίζεις.
Καταχτητή
Θύελλα δρυμών
νύφες τρίτωνες φλογέρες
αστραπόβροντα έπιχθόνια
πλησίστια
αφηνιάζουν
Ο λυρισμός αναμεταδίδεται από στίχο σε στίχο, από ποίημα σε ποίημα. Η λεπτομέρεια και το εικαστικό – αποσπασματικό είδωλο του ατόμου ή της φύσης ή της κοινωνίας, είναι το συνθετικό πλέγμα ενός έντονου υπερρεαλισμού, με πολλαπλά βιώματα, που κραυγάζουν υπόκωφα (ή δεν ακούγονται κάποτε), που συντομεύουν την ανάγκη της προσωπικής επικοινωνίας με τα δρώμενα της ζωής και την ουσία των πραγμάτων. Μας λέει στο ποίημα του
Ληστές
Διαβαίνουν
Ληστές αγεφύρωτοι
Νύχτας ανώδυνης φονιάδες
Υπάρξεις απυρόβλητες
Λαφυραγωγώντας
Δεκατίζουν
δολοφόνοι τιμητές
ειρκτής ανόσιας καλλιπλοκαμης
ίχνη αβροδίαιτα
εγκαταλείποντας
Ξεριζώνουν
Κροτάλισμα σπινθήρων
Ιδρώτα καταδρομείς άμεμπτοί
Πλανήτες κωφάλαλοι
Γαληνεύοντας
Αποθαυμαζουν
Θανάτους αδάκρυτους
Βανδαλισμού μελέτη ανόσια
Στηλιτευτές ασύνετοι
Καταγελώντας.
Ένα σπαρακτικό χαμόγελο ποίησης, σαρκώνεται αρκετές φορές στον στίχο. Ένα χαμόγελο «Πορτατίφ» στιγμιαίας ή συμπαντικής αποτύπωσης χρόνιων καταστάσεων της ζωής, που σε στιλ ειδησεογραφικής – ποιητικής – κοινωνικής ανταπόκρισης, βγαίνουν στο φως, αποκρύπτοντας όμως επιμελώς (τις περισσότερες φορές) την φωτοποίηση της καταγραφής. Το μέγιστο σωστικό της ανταπόκρισης και της ποίησής είναι η σποραδική κατατομή των στίχων του ποιήματος, που το αναδιατάσσουν στιχουργικά και ηχητικά, χωρίς να χάνει την ουσιωδέστερη ποιότητα του μηνύματος που εκφέρει. Σου δίνεται κάποτε η έκπληξη της πρώτης ανάγνωσης, διαπιστώνοντας ότι το ποίημα δεν έχει στίχους, αλλά κλειδωμένες εικόνες ψυχής, άλλοτε αιμορραγούσες, άλλοτε αβούλιαχτες στο σύνορο της μέρας, άλλοτε να διασπαθίζουν την επικαιρότητα, άλλοτε να γλιστρούν αθέατες ή απροστάτευτες ή χαμηλώνοντας το φως των ματιών τους, άλλοτε μ’ ένα μειδίαμα γλυκό της θύμησης, άλλοτε μ’ ένα επιμελώς κρυμμένο κλειδί εξερεύνησης και ερμηνείας.
Κομμάτια ενός ποιήματος μπορούν να χωρέσουν σ’ ένα άλλο. Έτσι διαφαίνεται ο σφιχτός ειρμός, ο πεπαιδευμένος οίστρος και το ψυχικό μεγαλυνάρι να κωπηλατεί την ποίηση προς κάθε μέρος του χρόνου ή του ορίζοντα, ή της μνήμης.
Ας νοιώσουμε ακόμα από το ποίημα του
‘’Επωδων Κύμβαλα’’
Κατάδικο
Του κρότου
Στοχασμών λύκων εφήμερων
Με αγρίμια
Έζησαν
Απρόσκλητοι
Των χαμαιλεόντων
Δώρων μωρίας φτηνών
Μια ψυχή
Πούλησαν
Απρόθυμοι
Των λυγμών
Χρονουφορτιο στεγανό
Στα σκοτάδια
Άδειασαν
Ανόθευτοι
Της δυσφορίας
Φέγγους λευκού αγκαλιά
Στον ορίζοντα
Πέταξαν
Η κάθε λέξη του Τίμωνα Στρουθιά είναι και στίχος Και διαβάζεται πάντα σε μίαν αναπνοή. Αισθάνομαι ότι ο
ποιητής σκύβει επάνω στο καθημερινό για να το ενώσει με το αιώνιο , στο ατομικό για να το κάνει οικουμενικό και σ αυτό που ο ίδιος εμφανίζει στα ποιήματά του τη λέξη συμπαντικό . Πόσες φορές στο κλάμα μας μέσα δεν νιώσαμε ότι «μόνο εγώ κλαίω» «μόνο εγώ πονάω» και ότι ο πόνος είναι τόσο μεγάλος που δεν τον χωρά η γη. Τα δάκρυα με ανακουφίζουν. Κι ας έχει άλλη πρόθεση … Τα ποιήματα του έχουν Φράσεις που δεν έχουν πόνο αλλά προσμονή σαν περιγραφές της περιπλάνησης .αλλά και πάλι ..δεν είναι περιπλάνηση είναι περιήγηση και προσεκτική παρατήρηση στο λαβύρινθο της ζωής. Μας λέει στο ποίημα του
Prelude
Τότε
ήλιους όρθιους
με μαχαίρια πρωτεϊκά
ποτάμια νυχτιάς
κατασπάραξαν.
Εκεί
φλόγες πληγωμένες
με φτερούγες φαρμακερές βαλτοτόπια ημερινά
εξαφάνισαν
Ο γνωστός μου πλέον Τίμωνας, μέσα από την ποίηση του, έστεκε εκεί – σταθερά – μαρτυρικά – υπομονετικά- στωικά- ήρεμα και παρατηρούσε, έγραφε και κατέγραφε το ελάχιστο . Εμένα με βοηθά. Γιατί μου καταδεικνύει το σημείο βρασμού. Ενώ εγώ βολεύομαι στο να βλέπω την φασαρία των υδρατμών.
Κλείνοντας αυτό τον ελάχιστο λόγο για αυτόν τον άνθρωπο, που συμπωματικά μιλώντας για ποίηση, τον ανέφερε ο ανιψιός του Νίκος Μπότσαρης και μου χάρισε τα βιβλία του και τον ευχαριστώ γι αυτό.
Διαβάζοντας τα ποιήματα του με πήρε από την πλανερή καθημερινότητα και με το μαγικό του μανδύα, μου επίτρεψε την είσοδο στον κόσμο των ιδεών, όπου η αλήθεια και το συναίσθημα συναντώνται σε μια μουσική αρμονία, που μόνο αυτός καταφέρνει να συνθέσει. Εγώ τον ευγνωμονώ και τον ευχαριστώ για αυτές τις στιγμές τέρψης που μου προσφέραν οι στίχοι του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου