ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΑΤΡΙΝΩΝ

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΑΤΡΙΝΩΝ
Α
Αλιάδα =  η  σκορδαλιά

Αλυσίβα=ζεστό νερό με στάχτη γι πλύσιμο ρούχων

ανάκαρα= αντοχή

Αντε= φύγε

Αντούβιανος =  ο  βλάκας

απίδι = αχλάδι

απίστομα= ανάσκελα

απίστομήθηκα= έπεσα κάτω

Αρούκατος=αδέξιος

Αραποσίτι = Καλαμπόκι
Αφερεμένο = χαζό
 Αχινέος =   ο αχινός

 B

Βοϊδογλιψά= φύτρες μαλλιών

Γ
Γούβα = Λακκούβα
 Γορδόνια = κορδόνια

«γεια σου κι αλήθεια λέω»=στο φτέρνισμα

Δ

Δώμου = Δώσε μου
Ε
έφαγα μια γιαούρτη = ένα γιαούρτι
έγκωσα = χόρτασα
 Ερεψε = αδυνάτισε (βλπ.το ρεμένο)
έντωσα = τέντωσα έδεσα

έκιωσα = τελείωσα

 έδωκα= έδωσα

Η
Ήσαντε= ήταν
 Ήμουνα = ήμουν
Θ
θα κάνει καιρός=θα κάνει κακό καιρό


Κ
Κουρκουσάλι = χαλάζι
Καλικατζούρες = άσχημα γράμματα
Κούτσαβλος = κουτσός

 κοκκινογούλια = ραπανάκια

 Κατσιφάρα = ομίλχη, πούσι
καλικούτσα= παίρνω κάποιον στην πλάτη
κουντράω = τρακάρω χτυπάω
καμιανού = κανενός
 κάλιασε = έτυχε
 Κλειδωνιά= κλειδαριά
κοκότα = καρούμπαλο
Κόπανος = βλάκας, ηλίθιος
Καρναμπίκι = μπρόκολο

κατσούλα=κουκούλα

κατουρίστηκα = κατούρησα
Καίνοσε ή Κένοσε=στρώσε τραπέζι
Κάμαρα= δωμάτιο

 κατσιμπουχέρι=μπάστακας

Κρεμανταλάς =   ο  ψηλός   ανδρας

Κοτέτσενα =  αυτή  πού  ασχολείται  με  κότες
«κάποιος πάει για χ__μο»=όταν σε πιάνει λόξυγγας (και καλά σε μελετάει αφοδεύοντας) η

 κάδη = ο κάδος
Κουσκουρού =  η  κουτσομπόλα

 κοκοροβι=χοντρο χαλαζι

κοτσονούρης=διάολος

κεσάτια = αναδουλιές
κολοσούρτης = τραίνο
κεψές= τρυπητή κουτάλα

καψερός=καημένος

κατσαμαλίδα, κατσαμάλιασα = όταν από το κρύο η επιδερμίδα γίνεται με σπυράκια, σαν την πέτσα από το κοτόπουλο

Λ
Λιανά = ψιλά (χρήματα)
Λούμπα=Λακούβα με νερό
Λέρα = βρωμιά (λέρα πέτσα)
Λιακωτό = ταράτσα
Λίγδα =  η  μαύρη αλανιάρα  τσιπούρα

Λιγδοπούλα =  η  μικρή  λίγδα

Λέγγα=παιχνίδι στις αλάνες

λαχανοπιτα=χορτοπιτα

λουμίνια=φυτιλάκια

Μ
Μινάρας = μαλάκας

Μιναροκεφτές =  παράγωγο  απο το  μινάρας

Μπίζα = Αρακάς
 Μάπα = Λάχανο
μαντορίνια = μανταρίνια
 μπαμπουλωμένος = κουκουλωμένος
 Μερελό = τρελό
Μπανταβό = χαζό
μπούζι = κρύος, παγωμένος
μπαίγνιο = γελοίος, περίγελος
Μαλακαντρέας =  συνοδευτικό  τού Ανδρέα
Μπαγιόκο =  τα  αρκετά χρήματα
Μπίγουλι = φιδές
Μακεδονήσι = μαϊντανός
Μπουρμπουλίθρες = φυσαλίδες
Μαούνα – φορτηγίδα
Μπούλα = μασκαράς
Μετζάστρα = μισόκλειστα (παραθυρόφυλλα)

μπλουγούρι= πλιγούρι

Μιξινάρι =   το   κεφαλόπουλο

Μανιαούρι =  το  προσφυγόπουλο

μακαροτσινια=κοφτο μακαρονακι (που φτιαχνουμε με τ χταποδι)

μαλακιασμενο=μαλακισμενο

μπατζουρια-εξωφυλλα ή τ αντιστροφο

Μακρασκέλα =  η  γυναίκα  με  μεγάλα   πόδια

Μέσκουλα-Μεσκουλιά=Μούσμουλο(

φρούτο)
-Μουσμουλιά(δέντρο)
Μπαρπουτσέλι =  το  μικρό  μπαρμπούνι
 μεσάλα = τραπεζομάντηλο
μακεδονιση=μαιντανος
 μιναριστός=φραπέ

μποναγράτσια= κουρτινόξυλο

μολιντίρι=μικρή σαύρα

μπακαλιάρος, μπακαλάος = βακαλιάρος, βακαλάος

μια δαχτυλήθρα = μικρή ποσότητα υγρού (όσο χώραγε η δακτυλήθρα που χρησιμοποιείται στην ραπτική)

μαμαλίγκα, παπαλίνα = τα μικρά ψαράκια – γόνος (γαβράκια – μαριδούλα

μαχαλάς = γειτονιά (στον Επιτάφιο έγινε μάχη από τα παιδιά του πάνω μαχαλά με τον κάτω μαχαλά)

Ν
ντωτό = χαλαρό

Νίβομαι= πλένω το πρόσωπό μου

 ντένομαι= ντύνομαι

 νευριάστηκα = νευρίασα

νιτερέσσα=δωσοληψία

(ν)ταμιζάνα = μπουκάλα για κρασί κυρίως αλλά και για λάδι

Ξ
 ξεσβουρτσίστηκα = έπεσα, τσακίστηκα



Ξεήγκλωτο = ξεχειλωμένο
Ξεμπουντουλωμός = Χαλασμός (αέρας, βροχή)
ξεμπουρίζω = παρασέρνω (τον ξεμπούρισε)
Π
 πιλαλάω = τρέχω
πέσε = πες
 Πορτόνι = Αυλόπορτα
πούμωμα, πούμωσα = κρύωμα, κρύωσα
 
Παδέλα=πήλινη χύτρα
Πασατέμπο = ψημένοι σπόροι κολοκύθας
Πίστρωσε με = σκέπασε με
Πλανιδού =  η  γυναίκα  πού  μαζεύει  τα  πλανίδια
Ποδέσου= φόρεσε παπούτσια,

 Πόμολο= χερούλι πόρτας ή παραθύρου

ποκάμισο=πουκάμισο

 πραματα-ζα=τα προβατα
παρασόλι = ομπρέλα για τον ήλιο

παρωνύμι = παρατσούκλι, παρώνυμο


Ρ
Ρέλλο = στρίφωμα
Σ
Σακαφλιόρα = άσχημη, ξερακιανή γυναίκα
 σκούρα = παντζούρια
Σκαμπίλια = σφαλιάρες
σομάρα = κομάρα (έχω μιά…σομάρα απόψε)
Στάει = Στάζει (χύνεται)
Στουμπήχτηκα – Στούμπηγμα = Χτύπησα, μελάνιασα
σπίνωσέ το = βάλτο πιο σιγά, χαμήλωσέ το  ραδιόφωνο
Σιφονιέρα = έπιπλο τραπεζαρίας ή σαλονιού

Σύρε = πήγαινε

Σκοτισαρχίδης= πολύ ενοχλητικός

Σκιάχτηκα= φοβήθηκα

Σκλεπού =  η ασχημη  γυναίκα

σίγλος= κουβάς

σέσκλα= σέσκουλα

σαβουρώνω= τρώω ακατάσχετα

Σαρδελί =  το  σαρδελάκι

σούφρα = πισινός

σουφρώνω = κλέβω

σαλιόρα = η μεγάλη πετσέτα φαγητού
σκουτέλι = κεσές γιαούρτι
συρφετάσι = δοχείο μεταλλικό που έκλεινε σφιχτά, βάζανε το κολατσιό, το φαγητό για την εκδρομή.

στιλιάρι,τζέρο=ξεροκεφαλος

σ εχει καβαληκει ο μπαρμπας σου=σε εχει βαλει ο διαολος

Τ

Τίρα =κοιτα
σκουτί=πανι παλιο
Τουτουμάκια = Μακαρονάκι κοφτό (χυλοπίτες)

Τάντινο = λεπτό, ευαίσθητο
Τσουρούλια = τρέχει γρήγορα, μαλλιά κουβάρια
Τσερλιό = διάρροια
Τη βρήκα = πέρασα καλά
Τσίτσιρι = φρέσκα ρεβύθια
Τσιμπίμπο – λευκή σταφίδα
Τουτουμάκια: χυλοπίτες
Τενεκές = άχρηστος
τσούπα = κοπέλα
ταγιαντριός = Του Αγίου Ανδρέα!!!!
Τσιμπίπo = σταφύλι
Υ

υποβρύχιο = βανίλια στο ποτήρι με νερό

Φ
Φοντάνα =    ο  δημόσιος  κρουνός
 Φουσκές = χαστούκια

Φούσκα = μπαλόνι

 φιόρα= λουλούδια

φοντανιέρα = το σκεύος με καπάκι που βάζουμε για φύλαξη ή σερβίρισμα τα φοντάν (γλυκά)

Χ

Χεράμι= μάλλινο σκέπασμα Χοντρομπίγουλη = φιδές
χάμω = κάτω
Χούφταλο = ηλικιωμένος

Χάβαρο =  η  αχιβάδα
Χαζοβιόλα = αφηρημένη
Χαμούρα = ξεπεσμένη
 χαμουτζής = αυτός που δουλεύει στα γόνατα, μεταφορικά ο βρώμικος
χαμάδες = ελιές, σταφύλια, φρούτα που έχουν πέσει κάτω (χάμω)


Ψ
Ψηλαλώνια = Υψηλά Αλώνια

ψιλικά = μυρωδικά