ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ :ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΒΡΑΔΙΝΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΊΑΣ ΛΟΓΟΤΕΣΩΝ

 

Ομιλία Θεόδωρου Λάμπρου

Για το βιβλίο «Φράγκοι και Βυζαντινοί στην Ηλεία»

 

Από την εποχή του σχίσματος των Εκκλησιών (1054 μ.χ) και την έναρξη των Σταυροφοριών η εχθρότητα της Δύσης απέναντι στη Βυζαντινή αυτοκρατορία διαρκώς αυξανόταν.

  Η Δ’ Σταυροφορία αποτέλεσε ουσιαστικά το πρόσχημα για την επίθεση κατά του Βυζαντίου. Η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Σταυροφόρων στις 13 Απριλίου 1204. Τρεις ολόκληρες ημέρες η πόλη δοκιμαζόταν από σφαγές και λεηλασίες. Οι αμύθητοι θησαυροί της πλουσιότερης πρωτεύουσας του κόσμου συλήθηκαν και σε μεγάλο βαθμό καταστράφηκαν. 

Πρόδρομους του Αντίχριστου χαρακτήρισε ο αυτόπτης μάρτυρας των γεγονότων και Βυζαντινός χρονικογράφος Νικήτας Χωνιάτης τους Λατίνους κατακτητές και τις βιαιότητες που προκάλεσαν στους κατοίκους της Πόλης.

Ακολούθησε ο κατακερματισμός των εδαφών και η διανομή τους μεταξύ των Σταυροφόρων.

Οι λίγες επαρχίες που παρέμειναν ελεύθερες ανέλαβαν τον αγώνα για την παλινόρθωση της αυτοκρατορίας, που κράτησε περισσότερο από πενήντα χρόνια.

    Η Τέταρτη Σταυροφορία και η κατάκτηση της Βασιλεύουσας από τους Λατίνους τον Απρίλιο του 1204 υπήρξε καταλυτική για την κατάκτηση της Πελοποννήσου.

   Άνθρωποι από χώρες της Δυτικής Ευρώπης που ανήκαν σχεδόν σε κάθε κοινωνική τάξη, ξεκίνησαν με σκοπό να απελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους. Πίσω όμως από τις πομπώδεις διακηρύξεις τους περί χριστιανικής πίστης και απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων από τους άπιστους Μουσουλμάνους, κρύβονταν άλλα συμφέροντα όπως η αδικία, το πλιάτσικο, το έγκλημα, οι μεγάλες περιουσίες. 

  Οι Σταυροφορίες γενικότερα ξεκίνησαν σαν μια εκστρατεία απελευθέρωσης των Αγίων Τόπων από τους «άπιστους» Μουσουλμάνους, βαθμιαία όμως μετατράπηκε σε μια επιχείρηση κατάληψης των εδαφών αυτών για να ικανοποιήσουν οι Λατίνοι τα οικονομικά τους συμφέροντα, να διαμοιράσουν τα εδάφη σε βαρωνίες και να επιδοθούν σε μια εκστρατεία εγκλημάτων και πλιάτσικου για να εδραιώσουν την εξουσία τους.

 

Ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδοϋίνος

Η κατάκτηση της Πελοποννήσου από μια μικρή ομάδα Φράγκων ιπποτών υπό την ηγεσία του Γουλιέλμου Σαμπλίτ από την Καμπανία και του Γοδεφρείδου Βιλλεαρδοϋίνου άρχισε από το βορειοδυτικό τμήμα του 1205 και πραγματοποιήθηκε σχετικά εύκολα, καθώς δεν εμφανίζεται οργανωμένη άμυνα των Ελλήνων, εκτός από λίγες τοπικές αντιδράσεις, όπως αυτή του άρχοντα του Ναυπλίου, Άργους και Κορίνθου, Λέοντα του Σγουρού. Η συγκεντρωτική στρατιωτική, οικονομική και διοικητική οργάνωση των εδαφών της άλλοτε κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είχε από καιρό εξασθενήσει.

    Ο Γοδεφρείδος Α’ Βιλλεαρδουϊνος εγκαθίσταται στον κάμπο της Ήλιδας ή του Μορέα, όπως αναφέρεται από τον θείο και ομώνυμό του ιστορικό της Δ’ Σταυροφορίας, Βιλλεαρδουίνο.

   Με τη συνθήκη της Σαπιέντσας το 1209 οι Βενετοί παραχώρησαν και επισήμως τα εδάφη της Πελοποννήσου εκτός από τα λιμάνια Μεθώνης και Κορώνης, ενώ ο Βιλλεαρδουίνος προκειμένου να αναγνωρισθούν επίσημα τα κυριαρχικά του δικαιώματα, απεδέχθη την τυπική υποτέλειά του στο Δόγη της Βενετίας.

 

Η κατάληψη της Ανδραβίδας από τους Φράγκους

Οι Λατίνοι τυχοδιώκτες δεν χάνουν καιρό. Η Ανδραβίδα ήταν μια αξιόλογη πόλη στον πλούσιο κάμπο της Ηλείας.

  Ξεκίνησαν λοιπόν με τους ιππότες και το λοιπό στράτευμα με σκοπό να την κατακτήσουν. Στον δρόμο οι χωριάτες τους υποδέχονταν με ευχαρίστηση. 

 

Τους υποδέχτηκαν σαν Μεσσίες

Το φέρσιμο των ντόπιων όταν αντίκρυσαν τους Φράγκους ήταν αποκαρδιωτικό. Άρχοντες και λαός ξεσηκώθηκαν με τον Τίμιο Σταυρό και τις εικόνες των Αγίων, σαν να πήγαιναν σε λιτανεία, να προϋπαντήσουν τους Φράγκους ιππότες, να δηλώσουν πίστη και υποταγή στους αρχηγούς τους Καμπανίτη και Βιλλεαρδουϊνο, αφού αποδέχτηκαν τους όρους τους. 

  Και εδώ γεννάται εύλογα το ερώτημα γιατί ο ντόπιος πληθυσμός υποδέχτηκε τους Φράγκους ως Μεσσίες; Η απάντηση που μπορούμε να δώσουμε είναι λόγω της βαριάς φορολογίας που είχαν υποστεί όλα τα προηγούμενα χρόνια από τους ντόπιους άρχοντες, η βαριά φορολογία καθώς και η ανασφάλεια από τους πειρατές, που τους στερούσε την ησυχία, ενώ η αντοχή τους είχε εξαντληθεί πιά.

 

Η Κατάκτηση της Πελοποννήσου συνεχίζεται

Οι Φράγκοι μόλις αντίκρυσαν τόσο μεγάλο ενθουσιασμό, κολακεύτηκαν. Είδαν πως μπορούσαν εύκολα να εξουσιάζουν ένα λαό που τους έδειχνε χωρίς λόγο τόσο αγάπη.

  Έτσι με αυτό το σκεπτικό συνέχισαν την αναίμακτη κατάληψη και άλλων πόλεων και χωριών της Ηλείας. 

 

   Το Πριγκιπάτο της Αχαΐας ήταν ένα κρατίδιο που δημιουργήθηκε από τον Γουλιέλμο Σαμπλίτη κατά την Δ’ Σταυροφορία (1205-1210) στα εδάφη της Πελοποννήσου (Μοριάς), τα οποία μοιράστηκαν σε φέουδα μεταξύ των Φράγκων Σταυροφόρων. Ήταν ένα κραταιό κρατίδιο, υπό την κυριαρχία των Φράγκων, αρχικά υπό την εξουσία του Γουλιέλμου Σαμπλίτη και στη συνέχεια από τους Βιλλεαρδουίνους.

   Η κατάσταση του πριγκιπάτου άλλαξε πολλές φορές μέχρι το 1452, οπότε και επανήλθε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπό τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, μετέπειτα αυτοκράτορα του Βυζαντίου, για να περάσει μετά από λίγο στους Οθωμανούς Τούρκους.
   

  Η πρωτεύουσα του πριγκιπάτου ήταν η Ανδραβίδα. Κύριο λιμάνι του ήταν η Γλαρέντζα ή Clarence (στη θέση Παλαιόκαστρο, δυτικά της σημερινής Κυλλήνης) και σημαντικό του κάστρο ήταν το Χλεμούτσι ή Clermont λίγο πιο νότια.

 

Η Παρακμή και το τέλος

Η ήττα των Φράγκων από τους Βυζαντινούς στη Μάχη της Πελαγονίας το 1259 είχε αποτέλεσμα την αιχμαλωσία του για δυο χρόνια. Με την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης στα 1261 από τον Μιχαήλ Παλαιολόγο, ο Γουλιέλμος Β’ εξαναγκάστηκε σε συμφωνία παραχώρησης της Μονεμβασιάς, του κάστρου της Μαϊνης και του Μυστρά προκειμένου να αφεθεί ελεύθερος.

   Αυτή ήταν η αρχή της παρακμής της Φραγκικής κυριαρχίας στην Πελοπόννησο, αλλά και η αρχή εδραίωσης των Βυζαντινών στην Πελοπόννησο.

 

 

 

Σημαντικά Κάστρα, Ναοί και Τοπωνύμια κατά την Φραγκοκρατία

 

ΚΑΣΤΡΑ

Ποντικόκαστρο –  (Πόντος - Προσηγορικό των Θαλασσών 

Οι Φράγκοι κατακτητές του έδωσαν την ονομασία Beau voir, Beatuegard ή Belvedere και χρησιμοποιούσαν το κάστρο για θερινή κατοικία. 

 

Χλεμούτσι - Το Χλεμούτσι ανήκει στα κάστρα, που από την αρχή έχτισαν οι Φράγκοι στην Πελοπόννησο. 

Σε αυτό εγκαταστάθηκε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος (1427).

Ίδρυσε τότε, μετά την κατάληψη της Πάτρας το Μαίο του 1430, το Δεσποτάτο της Β.Δ. Πελοποννήσου, στην προσπάθειά του να δημιουργήσει κράτος, όπως το είχε οραματιστεί και ο μεγάλος φίλος του Γεώργιος Γεμιστός ή Πλήθωνας.

Με έδρα του το Χλεμούτσι ο Παλαιολόγος ήθελε να πραγματοποιήσει τα μεγαλόπνοα σχέδια και τους οραματισμούς του, δηλαδή την ανασύσταση του νέου Ελληνικού κράτους της παλαιάς Ελλάδας.

   Διόρισε Διοικητή της περιοχής τον φίλο του ιστορικό Γεώργιο Σφραντζή ή Φραντζή που μετέπειτα έγραψε και το Χρονικό της Άλωσης της Βασιλεύουσας, για να είναι αυτός απερίσπαστος. 

 

 

*Κάστρο Ωλένης, Κάστρο Αράκλοβου, Κάστρο Αγίας Ελένης, κ.α.

 

*Δοξαπατρής Βουτσαράς

Ο Δοξαπατρής Βουτσαράς (ή Βουτζαράς) υπήρξε θρυλικός Έλληνας άρχοντας και πολεμιστής της Πελοποννήσου του 13ου αιώνα. Η μεσαιωνική οικογένεια των Βουτσαράδων ήταν λακωνικής καταγωγής. Ο Δοξαπατρής Βουτσαράς έζησε την εποχή της Δ’ Σταυροφορίας και αμύνθηκε ηρωικά απέναντι στους Φράγκους ως υπερασπιστής και φρούραρχος του μεσαιωνικού κάστρου του Αράκλοβου.

Λέγεται ότι η νεοελληνική λαϊκή έκφραση «την έφαγε στο δοξαπατρί», με την οποία περιγράφονται τα κατακούτελα κτυπήματα, αποδίδεται στη μνήμη του Δοξαπατρή Βουτσαρά και του τρόπου που πολεμούσε.

 

Ναοί:

Οι Φράγκοι προσπάθησαν επίμονα στην αρχή της κατάκτησής τους να καταπνίξουν την Ορθόδοξη πίστη αλλά χωρίς να σημειώσουν επιτυχία.

    Στην Ηλεία, οι Φράγκοι έχτισαν αρκετούς ναούς, όχι μόνο για τις δικές τους λατρευτικές ανάγκες αλλά και για προπαγανδιστικούς λόγους.

    

Επισκοπή Ωλένης

Μετά την κατάλυση της Φραγκοκρατίας που κράτησε για την Ηλεία 223 χρόνια, η Ώλενα ξαναβρήκε την παλιά της αίγλη, αφού ξανάγινε έδρα του Ορθόδοξου επισκόπου σ’ όλη την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

 

Το Μοναστήρι του Φραγκαπηδήματος

Στο τέλος της Φραγκοκρατίας ένας ιππότης από την περιοχή της Φραγκαβίλλας Αμαλιάδας, καβάλα στ’ άλογό του έτρεχε όσο μπορούσε, για να γλιτώσει από την καταδίωξη των εκχριστιανισθέντων Τούρκων του κάστρου. Τελικά έφθασε μπροστά στην απότομη χαράδρα που είχε βάθος εκατό μέτρα. Πάνω στην  απόγνωσή του, επικαλέστηκε τη βοήθεια του Αγίου Νικολάου και πήδησε στο γκρεμό με το άλογό του. Ο Άγιος όμως τον έσωσε. 

   Ιππότης και άλογο δεν έπαθαν τίποτα. Τότε ο ιππότης εκδηλώνοντας την ευγνωμοσύνη του στον Άγιο, έχτισε σ’ αυτό το μέρος την εκκλησία.

 

Ο Φράγκικος Ναός  

της Αγίας Σοφίας Ανδραβίδας

 

Οι Φράγκοι μόλις κατάφεραν να εδραιώσουν τη θέση και ισχύ τους στον Μοριά και ίδρυσαν το πριγκιπάτο, άρχισαν να χτίζουν εκκλησίες, κάστρα και διάφορα άλλα οικοδομήματα μεταφέροντας με αυτό τον τρόπο όχι μόνο την πολιτιστική τους ταυτότητα αλλά κάνοντας παράλληλα και επίδειξη της δύναμής τους.

  Ένας από τους σημαντικότερους Φράγκικους ναούς είναι η Αγία Σοφία Ανδραβίδας. Όπως είναι γνωστό γύρω από τις εκκλησίες στρατωνίζονταν κυρίως τα ένοπλα τμήματα των Φράγκων.

  Η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας δεν ήταν μόνο για τους Φράγκους χώρος απόδοσης τιμής και λατρείας στο Θεό. Ήταν παράλληλα και χώρος που ο πρίγκιπας και οι βαρόνοι του συνεδρίαζαν και έπαιρναν αποφάσεις σε θέματα κοσμικής φύσης. Εκδικάζονταν ακόμα μέσα στην εκκλησία διάφορες υποθέσεις και έβγαιναν αποφάσεις, δίκαιες ή άδικες. 

Στα χρόνια της ακμής των Φράγκων ο ναός της Αγίας Σοφίας στην Ανδραβίδα πρίγκιπες και πριγκίπισσες, βλοσυροί βαρόνοι και Φραγκοκαλόγεροι μπαινόβγαιναν μέσα σ’ αυτόν έχοντας το κεφάλι ψηλά, με ύφος αγέρωχο και βαρύγδουπο περπάτημα. Σε κάθε γιορτή, σε κάθε εθνικό ξεφάντωμα, οι Φράγκοι συγκεντρώνονταν μέσα σ’ αυτόν, ενώ οι Ρωμιοί ένιωθαν πληγωμένοι, καθώς μετρούσαν την αγεφύρωτη διαφορά του αφέντη και του σκλάβου. Αλλά καθώς τα χρόνια περνούσαν, οι ελπίδες των δεύτερων μεγάλωναν.

 

Το Μοναστήρι της Παναγίας  Βλαχέρνας στην Κυλλήνη, 

*Τοπωνύμια

Τα χωριά όπως Σκληρού, Μάτεση, Λάβδα, Σκλήβα, Κάρμη, Σέκουλα, Μπελούσι, κ.α. μαρτυρούν ότι οι περιοχές τους αποτελούσαν «πρόνοιες» Βυζαντινών γαιοκτημόνων.

 

Τζόγια , Φανάρι, Βαρθολομιό – η ονομασία προήλθε από κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας στην Πελοπόννησο και συγκεκριμένα από τον Φράγκο ιππότη Βαρθολομαίο Γκύζη που ήταν κύριος της περιοχής.

Σαβάλια – Η ονομασία προέρχεται από κάποιον ιππότη – ονομαζόμενο  Chevalier που έζησε κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας, μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι φέρει το όνομα κάποιου Μοναχού Σάββα, ενώ κάποια άλλη το όνομα ενός Τούρκου Φεουδάρχη του Σάββα Αλή – που μεταπλάστηκε σε Σαβάλια.

 

*Θρύλοι

 

Κάστρο Χλεμούτσι – Ανήλιαστος και Ανήλιαστη

 

Μονή Φραγκαπηδήματος – Το άλμα του Φράγκου ιππότη

 

Γεωργία Διαμαντοπούλου, Λογίστρια- Βιβλιόφιλη: Aπαγγελία ποιημάτων της Μαρίας Κολοβού-Ρουμελιώτη από τη συλλογή "ΟΛΟΝΥΧΤΙΕΣ"

 

Η Γεωργία Διαμαντοπούλου,  Λογίστρια-  Βιβλιόφιλη αναγνώστρια, απήγγειλε  με τη σειρά τα ποιήματα:

                 

·       ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΣ ΕΙΝΑΙ  Ο ΠΟΙΗΤΗΣ  (σελ:54)

 

 

Ευλογημένος είναι  ο ποιητής

που γνώρισε την κόλαση

κι αόρατος την πόλη περπατάει

βαδίζοντας  τα βήματα που διηγούνται τη ζωή

ξυπνώντας τους περαστικούς

από αιωνόβιο ύπνο

 

και βλέπουν πώς δεν πέθαναν εκείνα

που αγάπησαν,

μόνο κοιμούνται  ακόμη  

προσμένοντας ξημέρωμα

αστέρια εξωτικά τον Ήλιο να ανατείλουν.

 

Ευλογημένος είναι  ο ποιητής

που άγρυπνος οδεύει

με τις βαλίτσες γεμάτες φυλακτά

τον φόβο να ξορκίζει

και την ορμή συγκαιρινών εφήβων

αιώνια να κρατεί.

 

Ευλογημένος είναι  ο ποιητής

που μαχητής αιώνια παραμένει

κι ο πόλεμος στο νου του δεν σιγάζει,

μόνο η φλόγα την ψυχή του σιγοκαίει

τη μνήμη συνδαυλίζοντας

και την κακιά τη   λήθη ενταφιάζει

παρέα με την κόλαση.

 

Ευλογημένος είναι  ο ποιητής

που φύτεψε ελιόδεντρα  κι αμπέλια

και τα χωράφια έσπειρε

με του ψωμιού το σπόρι  

κι άοκνα συνέλεξε

καρπούς τροφής  για να προσφέρει

ξεφεύγοντας της λησμονιάς.

 

Ευλογημένος είναι  ο ποιητής

που ντύθηκε με της Κλωθώς το νήμα

κι αλαλάζει τη ζωή με ένα σισύφειο άσμα,

λικνίζοντας τη λύπη απ’ την καρδιά

με έμπνευση και χάρη.

 

·       ΣΤΟ ΦΩΣ(σελ:47)

 

Μέσα στου κόσμου την αντάρα

κοινώνησα το φως

την άναρχη μουσική του χρόνου 

και των ονείρων την ανεμοζάλη.

 

Με σκαρί την ελπίδα λικνίστηκα 

σαν ψωμωμένο στάχυ

στο κάλεσμα της ζωής

ντυμένη

των  λευκών κρίνων το χνούδι. 

 

Πάνω σε άνυδρη γης πορεύτηκα

μ’ οδηγό και προστάτη

της πίστης και της θέλησης  τα όπλα

σκαλίζοντας την ασχημάτιστη  πέτρα

με την αλμύρα του μόχθου.

 

Κι όπως γεννιόντουσαν στον κόρφο οι στιγμές

ροδόχρωμο το δειλινό αντάμωσα  

κι ακούραστη τη φλόγα της αγάπης 

ν’  αργάζει  στο φως την ψυχή μου.

 

 

·       ΖΗΣΕ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ (σελ:74)

 

 

Φίλε συνοδοιπόρε, άνθρωπε  στοχαστή

της κοινής πορείας που λέγετε Ζωή,

πριν πάρεις απόφαση  να απαντήσεις 

σε οποιαδήποτε ερώτηση,

άκου κι ερμήνευσε σωστά

την ερώτηση  που σου απευθύνουν.

Μη βιαστείς ν’ απαντήσεις!...

 

Πριν γράψεις κάτι 

που απευθύνεται στον συνάνθρωπό σου,

σκέψου και λογάριασε πως,

με τα γραφόμενα σου  μπορείς να ωφελήσεις

ή να βλάψεις.

Μη βιαστείς να τους γράψεις!…

Πριν πληγώσεις, ψηλάφησε 

τις πληγές που φέρει ο κόσμος  στις πλάτες του.

Πολλά τα μαρτύρια, δεν χρειάζονται άλλα.

Μη βιαστείς να πληγώσεις!...

Πριν αγανακτήσεις, Αγάπησε!

Νιώσε τη μαχαιριά  αυτού που έχει μισηθεί  

και συγχώρα! Βιάσου στην Αγάπη.

 

Συνέχισε τη μάχη  πολεμώντας  το θεριό, Θάνατο‧

τέτοιοι αγώνες κερδίζονται μόνο

όταν η Ζωή γίνεται πρωτεργάτης των μαχών‧   

μα πριν φτάσεις στο τέρμα:

Ζήσε τη διαδρομή  χωρίς  να βιαστείς να τη ζήσεις!

 

ΜΑΡΙΑ ΚΟΛΟΒΟΥ-ΡΟΥΜΕΛΙΏΤΗ: ΠΕΡΙ ΠΟΙΗΣΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ (Ευχαριστίες για την παρουσίαση της συλλογής τηε 'ΟΛΟΝΥΧΤΙΕΣ" Πάτρα 2023

 ΠΕΡΙ ΠΟΙΗΣΗΣ Ο ΛΟΓΟΣ  της Μαρίας Κολοβού Ρουμελιώτη

 

Αγαπητοί μου φίλοι:

Σας ευχαριστώ από καρδιάς που με την ενεργή σας παρουσία στην παρουσίαση της Ποιητικής μου Συλλογής «ΟΛΟΝΥΚΤΙΕΣ», εκδόσεις «ΤΟ ΔΟΝΤΙ» 2023, στη Στέγη Γραμμάτων "ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ" κάνατε τη μέρα μου ξεχωριστή και τις ΟΛΟΝΥΚΤΙΕΣ μου να πάλλονται με την αύρα της αγάπης σας!

Ευχαριστώ πολύ τον Λεωνίδα Μαργαρίτη (Δικηγόρο- Συγγραφέα και Πρόεδρο της Εταιρείας Λογοτεχνών Νοτιοδυτικής Ελλάδος)

https://www.facebook.com/leomargaritis

Τη Στέγη γραμμάτων "Κωστής Παλαμάς"

https://www.facebook.com/search/top/

και τις εκλεκτές φίλες:

Ελευθερία Στεργιοπούλου ( Δημοσιογράφο - Εκδότρια- Ψηφιακή δημιουργό )

https://www.facebook.com/el.stergiopoulou

Αγγελική Περδικάρη( Φιλόλογος- Ποιήτρια)

https://www.facebook.com/aggeliki.perdikari.3

Γιωργία Διαμαντοπούλου (Λογίστρια - Βιβλιόφιλη αναγνώστρια)

https://www.facebook.com/georgia.diamadopoulou.37

Η συγκίνησή μου ήταν τόσο έντονη που ξέχασα τους στίχους μου κατά την απαγγελία μου!.....

Σας καταθέτω, λοιπόν, τους στίχους:

 

 

ΑΓΑΠΗΣΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ( σελ: 38)

 

Αγάπησα την ανθρωπότητα!

Ναι!

Πολύ αγάπησα τους ανθρώπους.

Κι οι άνθρωποι μου φαίνεται είναι τρεις:

Ο ένας που καταριέται τη ζωή‧

ο άλλος που την ευλογεί‧

κι ο τρίτος που την στοχάζεται.

Αγάπησα τον πρώτο για τη δυστυχία του‧

τον δεύτερο για την καλή του πράξη‧

τον τρίτο για τη σοφία του.

Έτσι πέρασαν τα χρόνια της ζωής

και διάβηκαν οι μέρες μου κι οι νύχτες μου

ακολουθώντας

η μια την άλλη

τον ανηφοροκατήφορο της ζωής.

 

ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ  (σελ: 76)

 

Ονειρεύτηκα

όλες τις λέξεις

νεκρές

στη ματωμένη γλώσσα μου...

 

Ξύπνησα πάμφτωχος

κουρελής

και μουγκός…

 

Η ποίηση δεν είναι οίηση!... Είναι περιδίνηση της ψυχής και δρόμος προς την αυτογνωσία!  Είναι ιός και ίαση!  Ποίκιλμα και μελοποιός του υποκειμενικού, του αντικειμενικού και συναισθηματικού ψυχισμού! Είναι ίαμα και δοκιμασία!.... Ποίηση είναι να κάνεις τις λέξεις να εκρήγνυνται. Να εκτρέπεις τη ροή των νοημάτων. Τα νοήματα να γίνονται νάματα. Να ’χει η ψυχή να ξεδιψάει.

Οι λέξεις «ποίημα» και «ποίηση» προέρχονται από την αρχαιοελληνική λέξη «ποιώ» που σημαίνει «δημιουργώ». Υπό αυτήν την ετυμολογία το ποίημα αποκτά πραγματική υπόσταση και καθίσταται ως δημιούργημα. Υπό τη θεώρηση του William Carlos Williams, του ποιήματος ως μιας «μηχανής φτιαγμένης από λόγια», το ποιητικό κατασκεύασμα παράγει κάποιας ποιότητας και ποσότητας εντυπώσεις, αποτελέσματα και έργο στον αναγνώστη. Το έργο που παράγει μια «μηχανή φτιαγμένη από λόγια», το ποίημα, είναι η εντύπωση που δημιουργεί στα αισθητήρια του αναγνώστη. Όταν εκείνος πλέον αναλύει το ποίημα λειτουργεί ομοίως με μηχανικό που αποσυνθέτει κι ανασυνθέτει μια μηχανή για να κατανοήσει τη λειτουργία της. Η ανάλυση λοιπόν ποιημάτων είναι η διαδικασία διερεύνησης της φόρμας, του περιεχομένου και της ιστορίας ενός ποιήματος υπό ένα ενημερωτικό πρίσμα που σκοπό έχει την δημιουργία ενδιαφέροντος προς τον αναγνώστη στην κατανόηση και την εκτίμηση του έργου.

 

ΠΟΙΗΣΗ είναι η έκφραση του ωραίου διαμέσου λέξεων περίτεχνα υφασμένων μεταξύ τους.

Το άκουσμα ενός ποιήματος έχει στο αφτί ευχάριστο αποτέλεσμα ως προς το ρυθμό και το μέτρο. Οι στίχοι δημιουργούν συγκίνηση στον αναγνώστη ή ακροατή. Ο ποιητής απευθύνετε στο συναίσθημα και όχι στη νόηση όπως ο πεζογράφος!

 

Η ποίηση είναι το αρχαιότερο λογοτεχνικό είδος!

Ποίηση υπήρχε και πριν την ανακάλυψη της γραφής! Άρα, την Ποίηση, ως έννοια, δεν μπορούμε να την εγκλωβίσουμε στα στενά πλαίσια της γραφής.

Πριν από την ανακάλυψη της γραφής, ο άνθρωπος ήταν αδύνατο να αναπτύξει την τέχνη του πεζού λόγου και να απομνημονεύσει ένα πεζογράφημα. Ποιήματα, όμως, όπως επιφωνηματικές επικλήσεις και ύμνους στους θεούς, θρήνους και ξεσπάσματα χαράς, έπλασε πολύ νωρίς ο πρωτόγονος άνθρωπος, συνδυασμένα με μουσική και χορό. Η ποίηση είναι έμφυτη στον άνθρωπο.

 

Η ποίηση έχει τη δύναμη να φέρει κοντά τους ανθρώπους, να εμπνέει τη δημιουργικότητα και να εκφράζει συναισθήματα και εμπειρίες που συχνά είναι δύσκολο να διατυπωθούν σε άλλες μορφές γλώσσας.

 

Πηγές έμπνευσης:

Ποικίλα ερεθίσματα μπορεί να είναι πηγή έμπνευσης και δημιουργίας.

⁕Εικόνες επενδυμένες με διαφορετικές αποχρώσεις

⁕ήχοι διαφορετικής έντασης και λέξεις με συμβολικό περιεχόμενο που πηγάζουν μέσα από τη σφαίρα της ζωής και τα βάθη της ψυχής.

⁕ερεθίσματα που αφυπνίζουν τη συναισθηματική νοημοσύνη της ψυχής πυροδοτώντας σωρεία συναισθηματικών αντιδράσεων που αναμοχλεύουν τις σκέψεις και κατευθύνουν σε ένα υπέροχο ταξίδι καταγραφής μοναδικών στιγμών.

Όταν οι σκέψεις κατακλύζουν το μυαλό: η ποίηση κάνει την εμφάνιση της. Μαζί με τις σκέψεις, λειτουργεί ως πυξίδα και με καθοδηγούν στα απύθμενα μονοπάτια της ψυχής και αναμοχλεύουν τα πιο βαθιά συναισθήματα.

 

Η ποίηση είναι μια διαδικασία η οποία προϋποθέτει τη μοναξιά, είτε φυσική είτε ψυχολογική. Να αποσυνδεθείς από το κοινωνικό περιβάλλον, να έρθεις σε μεγαλύτερη και απόλυτη επαφή με τον εαυτό σου για να μπορέσει να προκύψει ο ποιητικός λόγος.

Η Ποίηση μας προσεγγίζει μέσω του στοχασμού. Όταν οι σκέψεις κατακλύζουν το μυαλό, λειτουργούν ως πυξίδα που οδηγεί στα απύθμενα βάθη της ψυχής και αναμοχλεύουν τα πιο απόκρυφα, συνυφασμένα με ένα φάσμα πολύχρωμων εικόνων και συναισθημάτων. Γράφω για ότι αφυπνίζει τη Συνείδηση μου και κρατεί γόνιμο το Ανθρώπινο Νου μου .

Παράξενα ακούγεται ο χαρακτηρισμός «ποιήτρια» στα αυτιά μου

Δεν θεωρώ το εαυτό μου «Ποιητή» με τον φιλολογικό ορισμό που δίνεται στην Ποίηση …

Ποίηση για μένα είναι δημιουργία και ποιητή θεωρώ κάθε δημιουργικό άνθρωπο, τον ποιοτικά, ποιητικό άνθρωπο! «Κραυγές ατάκτως ερριμμένες» θα ονόμαζα τα ποιήματα μου.

 

Η ποίηση για μένα είναι ένα δρόμος προς τη γνώση του εαυτού. Μέσω των στίχων ανακαλύπτω σκόρπια κομμάτια του εαυτού μου. Τα συναρμολογώ και χτίζω πάνω μου το πρόσωπο που ονειρεύομαι να γίνω ως οντότητα. Είναι ένα ταξίδι αυτοβελτίωσης και αυτογνωσίας.

Ο λόγος των προσωκρατικών , του Ηράκλειτου , του Εμπεδοκλή είναι ένα λόγος ποιητικός, φιλοσοφικός, επιστημονικός, θεολογικός. Τα αξιώματα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας και επιστήμης έχουν αποτυπωθεί σε μορφή σχεδόν ποιητική. Εμείς οι νεοέλληνες ποιητές θα είμαστε πολύ αλαζόνες να ζητάμε αθανασία!... Η μελέτη και το διάβασμα της Λογοτεχνίας μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά ως προς τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε. Η καλή Λογοτεχνία καλλιεργεί το πνεύμα και οξύνει τη γνώση και τη συνείδηση.

Μέσα από τη διαδικασία της γραφής και της ανάγνωσης- μελέτης μπορούμε να ανακαλύψουμε δυνάμεις του εαυτού μας που δεν τις υποπτευόμασταν.

Τι κάνει ένα έργο να αντέχει στο χρόνο;

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν ένα ποιητικό έργο του σήμερα θα αντέξει στο χρόνο.

Τα μεγάλα έργα φτιάχτηκαν προ πολλού !... Ο Παρθενώνας μια φορά χτίστηκε!

Όλα τα ωραία έχουν γραφτεί και έχουν ειπωθεί προγενέστερα. Εμείς, μηρυκάζουμε την τροφή που μας έδωσαν οι προγονοί μας …

Απλώς… δημιουργώντας, έχουμε την ψευδαίσθηση του αγγίγματος της αθανασίας … Πως αφήνεις το χνάρι σου ή το αποτύπωμα σου πάνω σε ένα φύλλο χαρτί, σε ένα μουσαμά ή σε ένα λευκό μάρμαρο … Πάντως, ο αυξημένος αριθμός αναγνωστών, μελετητών ή αναλυτών ενός πονήματος ανοίγει το δρόμο για τη γνωστοποίηση και την αναγνώρισή του.

 

Στο τέλος,  έγινε απαγγελία του ποιήματος:

 

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΣΤΟ ΑΠΟΛΛΩΝΙΟ ΦΩΣ (σελ:18)

 

Ήλιε, δίσκε λαμπρέ, τροφοδότη,

το φως σπείρε και φώτιζε

νου και ψυχή

πριν οι μέρες μας λείψουν.

 

Ήλιε, χρυσέ αρματηλάτη, στολίδι ουράνιο,

της Γης το συθέμελο άνθισε

με της ελιάς τον ασημένιο κλώνο

και σφυρηλάτησε

με τα χρυσά σφυριά σου τον δίπυλο κόσμο.

 

Ήλιε, ουράνιε ανθέ, εσύ στρατηλάτη φωτεινέ,

με τη λαμπρή σου φορεσιά σβήσε τα σύννεφα

και προστάτεψε

της μάνας Γης το πρόσωπο

να καρπίσουν τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.

 

Την Αγάπη, την Ειρήνη, την Ελπίδα ταξίδεψε

πάνω από θάλασσες και στεριές

πριν ο Φαέθοντας γιος

δράξει τα ινία του άρματος Σου

και κατακάψει τη χέρσα ζήση μας

 

Αμήν.

 

Τετάρτη 7-5-2025