ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΤΕΙΑΣ Ι.ΒΕΡΡΑ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΤΗΣ ΓΑΛΑΤΕΙΑΣ Ι.ΒΕΡΡΑ

ΜΕ ΤΙΤΛΟ :"TΡΟΧΙΕΣ ΠΟΡΦΥΡΕΣ"

Φιλοσοφημένη ποίηση αξιών.

Η παρουσίαση έγινε στα πλαίσια των Φιλολογικων Βραδινών της Εταιρείας Λογοτεχνών στην αίθουσα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Πατρών την Παρασκευή 22η Ιανουαρίου 2016

Εισήγηση-Παρουσίαση της Μίνας Π. Πετροπούλου

Φιλολόγου, Dr  Κοινωνιολογίας

Η Γαλάτεια Βέρρα, μια δημιουργός με τάλαντο, με ποιητική πορεία που χαρακτηρίζεται από τη συνέπεια και τον άμετρο σεβασμό στις λέξεις και την ιδιαιτερότητα της γλώσσας, εμφανίζεται στα ελληνικά γράμματα το 2011(«Ευγένεια των ήχων») και σταθερά και δυναμικά δίνει το ποιητικό της παρόν έως και το 2016. Το 2012 μας παρουσιάζεται με τα  «Χρώματα της αλήθειας» και το 2014 με τα «Άχρονα Πρόσωπα». Αισθητή κάνει την παρουσία της και το 2015 με τις «Τροχιές Πορφυρές»

Οι τίτλοι των συλλογών της δεν επιλέγονται τυχαία. Με την «Ευγένεια των ήχων», κάνει την εμφάνιση της στην ποιητική σκηνή της χώρας υποδηλώνοντας τη σημασία και την καταλυτική δύναμη που έχουν ο ήχος και οι λέξεις στην πορεία των ανθρώπων αλλά και πόσο σπουδαίο είναι να εξασκηθεί ο καθένας στο να ακούει και να αντιλαμβάνεται τον Άλλο, τον συνάνθρωπο. Στα  «Χρώματα της αλήθειας» προκαλεί και προσκαλεί όλους μας να αισθανθούμε την αξία του αληθινού και να την υπηρετήσουμε, γιατί μόνον έτσι μπορεί να αντιπαλέψουμε την μεταμοντέρνα αίσθηση της «ηθικής». Στα «Άχρονα Πρόσωπα» η ποίηση της Γαλάτειας γίνεται   π ο ί η σ η    κ α τ α γ γ ε λ τ ι κ ή για τη σύγχρονη εποχή, μια εποχή που κυριαρχείται από τα άχρονα πρόσωπα. Μιλά για το ανθρώπινο Υποκείμενο και την υπόστασή του στην αιωνιότητα. Μια  α ι ω ν ι ό τ η τ α  που μ π ο ρ ε ί  να πραγματώνεται μέσα από το  λ ό γ ο.

 Στο τελευταίο της πόνημα, τις «Τροχιές Πορφυρές», η δημιουργός πιο ώριμη και πιο έμπειρη συγγραφικά, μας παραδίδει μια  π ο λ ι τ ι κ ή   π ο ί η σ η   με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου: δεν είναι –το ’χω ξαναπεί- ποίηση δωματίου. Είναι μια ποίηση που δεν αναζητά φιλήσυχους αποδέκτες, ανίκανους κοινωνικά να προσφέρουν και αδύναμους να διεκδικήσουν. Είναι μια ποίηση που απαιτεί, ειδικά σ’ αυτή τη συλλογή, την δική μας συνειδητή και υπεύθυνη τοποθέτηση στην κοσμοθεωρία που προτείνει, είτε μέσω της αποδοχής της, είτε μέσω της απόρριψής της!  Δεν επιβάλλει, προτείνει! Προτείνει με μια μοναδική ικανότητα αφύπνισης! Προτρέπει, άλλοτε ως στοργική φίλη και άλλοτε ως σκληρή κριτικός των τεκταινομένων, να πάρουμε θέση! Η ευαισθητοποίηση του αναγνώστη είναι για ’κεινην υπέρτατο χρέος και απώτερος σκοπός. Δεν αντιπροσωπεύει τη Γαλάτεια Βέρρα η θέση «η τέχνη για την τέχνη» αλλά «η τέχνη για τον άνθρωπο». Επιθυμεί να μεταγγίσει, να μεταλαμπαδεύσει στους αναγνώστες τον πόθο για τη γλώσσα και ό,τι αυτός συνεπάγεται – σκέψη, σχέσεις, ιστορία, συνέχεια, πολιτισμό-  αλλά και το πάθος για τη ζωή, χωρίς να αρνείται τον πόνο, χωρίς να εθελοτυφλεί μπρος στο φόβο, χωρίς να ωραιοποιεί την απόρριψη. Στόχος της να αποφύγει τη λήθη πνεύματος και συναισθήματος. Δε σκοπεύει να κρύψει τίποτα, δεν επιθυμεί να παραπλανήσει. Αντιθέτως.

Η Γαλάτεια Βέρρα στις «Τροχιές Πορφυρές»  κ υ έ ε ι – κ υ ο φ ο ρ ε ί  μέσω των λέξεων και των αποτυπωμένων στο χαρτί σκέψεών της, κ υ έ ε ι  την αλήθεια, χωρίς προσποιήσεις, χωρίς φτιασίδια. Με πάθος ψυχής και οιμωγή καρδιάς μας οδηγεί στις ατραπούς της νόησης αλλά και των συναισθημάτων και μας συντροφεύει υπομονετικά στους δρόμους των δικών μας αναζητήσεων. Αυτό που είναι σημαντικό στη δημιουργό Γαλάτεια Βέρρα είναι η γνησιότητα της γραφής της. Αφουγκράζεται, ανακαλύπτει, στενοχωριέται, ματώνει, ανασυντάσσεται και προχωρά,  όπως θα μπορούσε ο καθένας από εμάς, και αυτό την κάνει οικεία, βαθιά ανθρώπινη και αληθινή. Την αλήθεια, μπορεί να την ξεχωρίζει ο καθένας, να την νιώθει, να την εισπράττει και γι’ αυτό ανταμείβει την ποιήτρια, όχι απλά διαβάζοντας τη, αλλά και θεωρώντας τη αγαπημένη και δική του φωνή. Γιατί η συγκεκριμένη δημιουργός τολμά συχνότατα, εν πλήρει συνειδήσει και εν απολύτη ειλικρινεία, ό,τι δυσκολευόμαστε πολλοί να υποστούμε:  τ ο λ μ ά   τ η ν   έ κ θ ε σ η   τ ω ν   ε σ ω ψ ύ χ ω ν   τ η ς . Αυτή η γενναιότητα με τη σύμπραξη της εξαιρετικής διαχείρισης της γλώσσας αλλά και της επιλογής θεμάτων που ταλανίζουν κάθε άνθρωπο σε κάθε εποχή – την αγάπη, τον έρωτα, την απογοήτευση, την αδικία, τον πόνο, την αρρώστια, τη δύναμη, το θάρρος, τον κόπο, τη ματαίωση, την ελπίδα, την ανάγκη προστασίας – προσδίδουν στο έργο της τη δυναμική του γνήσιου, του αληθινού, του γενναίου.

 Πάντοτε σέβεται υπέρμετρα, πάντοτε αντιμετωπίζει  ε υ λ α β ι κ ά  τη γλώσσα και τις λέξεις. Και αυτή η ευλαβικότητα δεν είναι τυχαία, μιας και στα δημιουργήματα της τελευταίας συλλογής η μεστή και φιλοσοφημένη ποίηση της έχει ενδείξεις θρησκευτικότητας αλλά σε ένα άλλο επίπεδο από αυτό του στενά θρησκευτικού βιώματος και προσανατολισμού: η ευλαβικότητα της προσδιορίζεται στο επίπεδο του πανανθρώπινου σεβασμού στην ύπαρξη, άσχετα από φύλο, φυλή, θρήσκευμα, εθνικότητα, ιδεολογία.

Αυτή η γραφή είναι ένα ηχηρό ράπισμα  στη σημερινή Ευρώπη, που αναπαυμένη τρώγοντας  "πλαστικές τροφές"  βλέπει νήπια να  πέθαιναν στα κύματα :

 « το ψωμί δεν αρκεί να θρέψει

συνειδήσεις…

…όσο οι άνθρωποι θα γεύονται

πλαστικές τροφές

τόσο θα λιμοκτονούν.»

Μόνο «αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος»

Οφείλεις : «σήμερα τρώω το ψωμί του μόχθου. Σήμερα ιδρώνω δίκαια στο άδικο των καιρών…»για να μπορείς «με μια καρδιά που θα χτυπά σε ρυθμούς οφειλής να αντέξει ο κόσμος τόσο φως».

Και όλα αυτά γιατί «ο χρόνος που πάντοτε μας προσπερνά» δεν παύει να μας κρίνει. Η έννοια του χρόνου, του ανθρώπου, της γένεσης, του θανάτου αλλά και του τετελεσμένου χαράσσουν την ποίηση της Γ.Β.

Σταθερή στην αξιοζήλευτη ,για τη σύγχρονη ποίηση, στιχουργική συντομία, με πάντα δυναμική, κάποιες φορές σοκαριστική χρήση των λέξεων μας αφυπνίζει μέσα από το πολιτικό μήνυμα, το μήνυμα των σκεπτόμενων ανθρώπων που η ίδια απαιτεί: σε μια κοινωνία όπου η ιστορία κατακερματίστηκε, η αξιοπρέπεια στον καθημερινό βίο και το δικαίωμα στη ζωή περιορίστηκε και στραγγαλίζεται συνεχώς, σε μια  ε π ο χ ή   α π ο δ ο μ η μ έ ν ο υ   ν ο ή μ α τ ο ς,  που δεν αντέχουμε να υπερασπίζουμε μια φιλοσοφία ζωής και που γεωμετρικά αυξάνεται η πιθανότητα να εκπέσουμε σε μια καταθλιπτική εσωστρέφεια, η Γαλάτεια Βέρρα λειτουργεί ως το κεντρί του λόγου του Σωκράτη: με μαιευτική μέθοδο μας οδηγεί στη σκεπτόμενη τοποθέτηση για τα δεινά του κόσμου, στη συνειδητοποίηση του ποιο είναι τελικά το σοβαρό και το σπουδαίο, στο πως πρέπει να ιεραρχήσουμε τις αξίες μας και ποια ιδεολογία οφείλουμε να κάνουμε πράξη! « Κανένα δάκρυ πια σε βωμούς ύλης».

 Στις πιθανές απογοητεύσεις μας για τα υλικά αγαθά και την ευμάρεια του κόσμου τούτου, μας αντιτάσσει το μεγαλείο των ανθρώπων εκείνων που μας διδάσκουν τι σημαίνει δύναμη ψυχής και διεκδίκηση λίγου ουρανού:

«Έτρεξε πολύ.

 Έκοψε πρώτος το νήμα.

 Η ψυχή του είδε τον ενθουσιασμό της κερκίδας.

 Τις σημαίες που κυμάτιζαν.

Τη συγκίνηση των δικών του ανθρώπων.

 Τα μάτια του όχι.

Ήταν τυφλός».  Στους Παραολυμπιακούς, σελ. 129

Μιλά για το μεγαλείο των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες και συγκλονίζει, γιατί  νιώθουν «όμορφοι με μια μπλούζα φανταχτερή», μπορεί να βρίσκονται σε  αναπηρικό αμαξίδιο αλλα να έχουν «ευγνώμονα ματιά ως ένα παράδοξο ευχαριστώ στο δημιουργό»,   Και γιατί ποτέ ένα άτομο με βάρια αναπηρία που μπορεί να εκδηλώνει βαθιά την ανεπιτήδευτη αγάπη, δεν παύει ποτέ να είναι, όπως το χαρακτηρίζει η ποιήτρια,  «ένας νεαρός πρίγκιπας». Όλα αυτά τα πλάσματα που έχουν έρθει  αντιμέτωπα  με τη ζωή στη σκληρότερη εκδοχή τη,ς δεν φοβούνται την αλήθεια. Όπως δεν τη φοβάται και η γραφή της Γαλάτειας Βέρρα αλλά αντιθέτως  την υπηρετεί.

Μας μιλά για τη νομοτέλεια της  ζωής και του έρωτα που αδυνατεί να συλλάβει ο νους και οι προσχεδιασμένες κινήσεις του ανθρώπου:

«Ήρθες τη στιγμή

που τίποτα δε σε προμήνυε.

Την ώρα που κανείς δεν μάντευε

τον ερχομό σου.

 Άπλωσες τόσο φυσικά  τα ιερά σου δάχτυλα

στο πρόσωπο των αιώνων.

Ευλογημένο χάδι». Ήρθες, σελ. 43

Υμνεί τον έρωτα με έναν λόγο ανθρώπινο, αληθινά αισιόδοξο, ιδιαίτερα δυναμικό αλλά πάντοτε εκρηκτικό:

«Φορούσε πάντοτε ρούχα

Λευκά.

 Πεισματικά εορταστικός.

 Υπέρμαχος της αθωότητας.

Ποτέ  δεν ανησύχησε

μήπως λερωθεί .

Μήπως πληγώσει

το φως». Ρούχα λευκά, σελ. 37

Τα φορέματα του έρωτα έχουν χρώμα Άνοιξης, είναι «ηλιόλουστα» για να επιστρέψουμε στο αγαπημένο μότο της ποιήτριας ,το φως,  και αυτοί που τα φορούν προχωρούν  «δίχως δισταγμό ολοταχώς»  και γνωρίζουν  πως σίγουρα θα «καταθέσουν Ιερό οβολό  σε πανάρχαιο ιατρό», γιατί θα πονέσουν. Δεν προσπαθεί να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων∙ απλώς προειδοποιεί για το αναπόφευκτα επώδυνο. Δεν παρεμβαίνει στη φύση και στο αναμενόμενο. Αντιθέτως προτρέπει να το ζήσουμε:

«Το χτενάκι έπεσε από τα μαλλιά.

Αποκάλυψε την παλλόμενη εφηβεία.

Είναι νωρίς η κόμη αυτή

αυτή να μπει σε τάξη.

Στο πλήρωμα του χρόνου

θα προβάλλει ευπρεπισμένη». Το χτενάκι, σελ. 17

Προειδοποιεί όμως πως το αναπόφευκτο βίωμα του έρωτα δεν θα είναι τανγκό ευρωπαϊκό αλλά θα είναι ταραντέλα, «σλαβικός χορός» με πάθος, ένταση, ρυθμό και πάθος «με την αρχοντική ισχύ  σε απόλυτη υπεροχή». Συμβουλεύει τις νεαρές κοπέλες να μη δώσουν και να μη δεχθούν «φιλιά δανεικά.» Όσο δύσκολο κι αν είναι ας αναζητήσουν «έναν κουρσάρο σαν λάφυρο να τις  αποκτήσει» Η αγάπη  πρέπει να είναι «σαν  ασημένιο τάσι προορισμένο για λίγους».

Αναφέρεται με παιχνιδιάρικη διάθεση στην ωριμότητα και τη θλίψη. Λόγω όμως  του φωτός της γραφής της αρνείται πεισματικά να συνδέσει την ωριμότητα  με τη θλίψη.  Τη συνδέει με το βίωμα, τα γεγονότα, τη ζωή. Έτσι υπάρχει ελπίδα, μας δίνει τη δύναμη να σηκωθούμε ξανά, να προσπαθήσουμε την αλλαγή,  να μην καθηλωθούμε στο πένθος. Το τρίπτυχο ζωής και ωριμότητας:

 «μας ένωσε ο πόνος.

Μας γιγάντωσε η θλίψη.

Μας δρόσισε η αγάπη».

Ένα ποίημα μέσω του οποίου μας δροσίζει η αγάπη της γραφής και της φροντίδας: μιλά για Ένα παλικάρι, ένα παλικάρι που ακόμα είναι παιδί και μπορεί και δικαιούται να αποκοιμιέται γαλήνια και  να ονειρεύεται. Ένα ποίημα που μιλάει για τη λεβεντιά, την ελπίδα, την αγάπη, τρυφερότητα,. Ένα ποίημα - προσκύνημα στην αξία της συνέχειας, στην ιστορική κληρονομιά, στους νεκρούς μας και την ελευθερία που εξαιτίας τους έχουμε και που δεν πρέπει να επιτρέψουμε να μας πάρουν και δεν πρέπει θυσιάσουμε. Ένα ποίημα απευθυνόμενο από κάθε μάνα σε κάθε γιό, από κάθε άνθρωπο σε κάθε παιδί, από όποιον γνωρίζει ιστορία σε όποιον θα γράψει ιστορία:

« Αποκοιμήθηκε βλέποντας

όνειρα βυζαντινά.

Λόγιος υπήκοος των ημερών.

Το μόνο που ζήτησε

ήταν το μαύρο άλογο.

Έτσι λιτά.

Για να καλπάσει η πατρίδα». Αποκοιμήθηκε, σελ. 119