ΛΕΩΝΙΔΑ Γ.ΜΑΡΓΑΡΙΤΗ: BIBΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: ΡΟΜΑΝΟ ΤΣΟΡΟΥΠΕ.ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

 

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ-ΚΡΙΤΙΚΗ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ  ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ : ΡΟΜΑΝΟ ΤΣΟΡΟΥΠΕ  Διηγήματα  Εκδόσεις:  ΕΝΕΚΕΝ  Θεσσαλονίκη  2022

 

                                               Σημείωμα  Λεωνίδα Γ  Μαργαρίτη

                                                    

 

Μια συλλογή  διηγημάτων του συμπολίτη συγγραφέα   Βασίλη Χριστόπουλου, έφτασε στα χέρια μου με μια ιδιαίτερα θερμή αφιέρωση προ του Πάσχα του 22.

Φυσικά   και  το διάβασα ,μόνο που είχα στο νου μου πάντα  να γράψω λίγα λόγια γι’ αυτό του το βιβλίο που είχε μια ιδιαιτερότητα από τα προηγούμενα..

Αρχικά οφείλω  να τονίσω πως δεν είναι το πρώτο βιβλίο του φίλου και διαλεχτού τακτικού μέλους(από του έτους 2013)της Εταιρείας Λογοτεχνών Νοτιοδυτικής Ελλάδος Πολιτικού Μηχανικού-Συγγραφέα Βασίλη Χριστόπουλου.

Έχουν προηγηθεί τα έργα του:

Aπό τις Αχαϊκές Εκδόσεις το 1978 «Τέχνη:Μια δυνατότητα.»

Από τις εκδόσεις Κέδρος το 1998 «Κάτοικος Πατρών».

Από τις Αχαϊκές Εκδόσεις το 1999 «Ορέστης ο Πατρινός Καραγκιοζοπαίχτης Ανέστης Βακάλογλου»,

Από τις εκδόσεις Κέδρος το 2002 «Στο φως της ασετιλίνης» και ακολουθούν  από τις  ίδιες εκδόσεις  τα έργα του:το  2005 «Κι εσύ Ελληνας,ρε»,το  2009 «Αναζητώντας το Θεό» το 2015 «Δεν θα Ησυχάσουμε ποτέ»

και τελευταία από τις εκδόσεις της Θεσσαλονίκης  ΕΝΕΚΕΝ το  έργο για το οποίο το σημερινό σημείωμά μας με τη γραφή των Ρομά «ΡΟΜΑΝΟ ΤΣΟΡΟΥΠΕ» που σε μετάφραση στα ελληνικά σημαίνει Τσιγγάνικη φτώχεια.

 

Το τελευταίο έργο του φίλου Βασίλη Χριστόπουλου περιλαμβάνει συνολικά, εννέα(9) διηγήματα με τίτλους στη γλώσσα των Ρομά,  τους οποίους και μεταφέρει και στην ελληνική, όπου σ’ αυτά περιγράφονται οι συνθήκες διαβίωσης της ιδιόρρυθμης αυτής θάλεγα φυλής.

Πρόκειται για μια κατηγορία συμπολιτών που θαλεγε κανείς πως είναι καταραμένοι και κατατρεγμένοι  από τη μοίρα, τη ζωή ,την κοινωνία και το οργανωμένο κράτος.

Για το τελευταίο   το μόνο  του που τους απασχολεί  είναι   η παραβατικότητα και η Αστυνομία.

 Δηλαδή μόνο οι  κατασταλτικοί του  μηχανισμοί.

Δεν ενδιαφέρει την πολιτεία που διαβιούν αυτά τα άτομα πόσο άθλιες είναι η συνθήκες και , το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν τα παιδία τους…

Ατυχώς έχουν αυτοί οι άνθρωποι αφεθεί  εντελώς στην  τύχη τους.

Ο αγαπητός μας Βασίλης στον πρόλογο  του βιβλίου του σημειώνει εξομολογητικά: « Άρχισα να γράφω τα διηγήματα το Μάρτη 2020 στο ξεκίνημα της πρώτης καραντίνας.

 Έγραψα τα δύο πρώτα με τίτλους «Ρομανί Τσορουπέ» και «Ρομ Ζόρι τε Αβέζ»…Τα ανάρτησα στο ιστολόγιο μου και τα έστειλα σε φίλους.

Κάποιοι με ενθάρρυναν να συνεχίσω. Μετά δημοσιεύτηκαν και σε κάποια site .Είδα πως προκάλεσαν ενδιαφέρον και συνέχισα…».

 

Βέβαια δεν ήταν εύκολο το εγχείρημα για το συγγραφέα να εξοικειωθεί με το λεξιλόγιο  των Ρομά.

Στην προσπάθεια του να αποδώσει την καθημερινότητα της ζωής των Ρομά προσέφυγε σε καθηγητές και σπουδαστές της γλωσσολογίας, τους οποίους στον πρόλογό του μνημονεύει και ευχαριστεί.

Πάντως το έργο αυτό του Βασίλη Χριστόπουλου πέρα από τη καθαρά λογοτεχνική του αξία η οποία είναι επιτυχής, αποκαλύπτει μια κοινωνική πραγματικότητα και φέρει ενώπιον μας την πραγματικότητα που βιώνει  ένα τμήμα  της  κοινωνίας μας κι όχι πολύ μακριά από την πόλη της Πάτρας.

Μια συνοικία ολόκληρη  έχει εγκατασταθεί στο  χώρο του σκουπιδότοπου το  Ριγανόκαμπο.

Αυτούς τους ανθρώπους  με το βιβλίο του ο συγγραφέας τούς βγάζει από την αφάνεια και την πλήρη απαξίωση.

 Αποτυπώνει τη δύσκολη ζωή τους και την απέραντη φτώχεια τους, δίχως μελοδραματισμούς, άσχημους χαρακτηρισμούς ή ειρωνείες.

Αναδεικνύει τις καθημερινές δυσκολίες, τους αγώνες και τις αγωνίες τους καθιστώντας συμπαθείς τους αγωνιστές αυτούς της ζωής που δεν «ακουμπούν» πουθενά για να επιβιώσουν. Κανείς δεν τους δίνει το χέρι. Ούτε καν το κράτος.

Θάλεγε κανείς πως  γεννιούνται με απλωμένο το χέρι. Δεν είναι ανάγκη να γεννηθεί κανένας κουτσός η τυφλός όπως «ο ζητιάνος» του Καρκαβίτσα για να χρησιμοποιήσει την αναπηρία του για να συγκινήσει του φιλάνθρωπους.

 Η επαιτεία είναι  μια βασική πηγή  εσόδων βιοπορισμού τους και η άλλη η κλοπή  και η διακίνηση ναρκωτικών ουσιών.

 Ήταν  καθημερινό φαινόμενο η παρουσία των  Ρομά μέχρι πρότινος στις αίθουσες των Δικαστηρίων  ενώ τελευταία που μπήκε κάποια τάξη συνωστίζονται στις σκάλες των Δικαστηρίων.

Tα  διηγήματα του βιβλίου,  ο συγγραφέας μας δηλώνει πως  δεν είναι εντελώς αληθινές ιστορίες αλλά  πατούν στην πραγματικότητα της ζωής  των Ρομά, που φαίνεται να την έχει κατανοήσει σε βάθος, αναδεικνύεται η ποικιλομορφία αυτών των ανθρώπων όπως και κάθε κοινωνικής ομάδας.

Οι Ρομά δεν  έχουν απόλυτη ομοιογένεια, δεν  είναι ένα πράγμα.

        Υπάρχουν γονείς  που μπροστά στην αδυναμία τους να αναθρέψουν τα παιδιά τους τα νοικιάζουν ή τα πωλούν προκειμένου να επιβιώσουν και οι ίδιοι και εκείνα, και άλλοι, στους οποίους αφοσιώνονται μια ζωή, όπως ο πατέρας που ζει με τον γιο με νοητική στέρηση, βρίσκοντας τρόπους να τον υποστηρίξει που θα τους ζήλευαν πολλοί εγγράμματοι...

Ο συγγραφέας καταπιάστηκε με τη ζωή των Ρομά πέρα από το ότι γι’ αυτόν η γραφή είναι μια εμμονή του και απολαμβάνει τη χαρά της, όπως δήλωνε σε μια συνέντευξη του, έχει κι ένα  άλλο στόχο, να αναδείξει τα προβλήματα και τις συνθήκες ζωής τους, έτσι ώστε να προκαλέσει το ενδιαφέρον της Πολιτείας αλλά και του συνόλου της κοινωνίας μας γι’ αυτούς τους ανθρώπους.

Πρόθεσή του είναι να αναδείξει πως κι αυτοί οι συμπολίτες μας είναι άνθρωποι, κοινοί θνητοί με βιοτικές ανάγκες τις οποίες επιδιώκουν με όποιο τρόπο μπορούν να θεραπεύσουν.

Χαίρομαι κι εγώ όταν βλέπω παιδιά των Ρομά να επιτυγχάνουν στις εξετάσεις για τα ΑΕΙ και όταν μάλιστα είναι κορίτσια, προορισμός των οποίων εθιμικά, είναι κυρίως ο γάμος και η τεκνοποιία από τα δεκαπέντε τους χρόνια.

Μετά την ανάγνωση του βιβλίου και την προσπάθεια του  συγγραφέα να μάθει κάποιες κουβέντες από  το λεξιλόγιο των Ρομά ,αναζήτησα κι εγώ ένα βιβλίο που έγραψαν   νέοι Ρομά που διαμένουν στην Αμαλιάδα  οι ,Νίκος Μπατζαλής και Κωνσταντίνος Χηνάς από τις εκδόσεις απαρσις με τίτλο: ΓΚΟΓΚΙ (ΜΝΗΜΗ) OI ΡΟΜΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ.

Βρήκα εκεί ένα ακόμη πλούσιο λεξιλόγιο Ρομά.

Νιώθω την υποχρέωση να συγχαρώ και να ευχαριστήσω το φίλο Βασίλη Χριστόπουλο γι’ αυτό του το εγχείρημα και το δημιούργημα. Αξίζει να διαβαστεί από πολλούς…