ΜΠΑΣΕΤΑΣ Χ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ:ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΗΛΕΙΑΣ ΣΤΑ ΥΣΤΕΡΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ-ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ

KEΛΕΒΗ/ΚΟΡΟΙΒΟΣ (Kelavi)

 

Mέ βάση το  Οθωμανικό κατάστιχο ΤΤ10,στο έτος 1461/63

Η   Κελεβή(Kelavi)  το σημερινό χωριό Κόροιβος του Δήμου Πηνειού Ηλείας πλησίον της Γαστούνης, υπήρξε ένα μικρό αλλά ιστορικό Ελληνικό χωριό της Ηλείας, με μόλις 4 οικογένειες έναν άγαμο ενήλικα νέο και μια χήρα στα ύστερα Βυζαντινά και πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια.

Αυτό σύμφωνα με το Οθωμανικό κατάστιχο ΤΤ10 στο οποίο και καταγράφεται μετά τον πρώτο χρόνο της κατάκτησης από τους Τούρκους. Ανήκε στην επαρχία Χλουμουτσίου και αποτελούσε τιμάριο του μιρλιβά της Πελοποννήσου.

Στα όρια του χωριού καταγράφεται και μια ακατοίκητη αλλά καλλιεργούμενη περιοχή(μεζρά) με το όνομα Σινούζι(Sinazi) τιμάριο και αυτή του μιρλιβά(βλ..Liakopoulos o.π. τ.Β΄,σελ.569) παρακάτω παραθέτουμε τα ονοματεπώνυμα των αρχηγών των οικογενειών των κατοίκων του χωριού, όπως και τα προϊόντα και τους φόρους που πληρώνει στους Οθωμανούς γι’ αυτά μεταγεγραμμένα από την αραβογράμματη γραφή στη λατινική από τον Liakopoυlos o.π.) και στην ελληνική από τον γράφοντα.

1.Ονόματα κατοίκων του χωριού

Χωριό Κελεβή, ιδιοκτησίας του μιρλιβά υπαγομένου στην Επαρχία Χλουμουτσίου.

Ονόματα  αρχηγών οικογενειών

1.Μιχαήλ Γκίρκας  2.Βλάσης Ευτύχιος 3.Δήμος Μελιγαλάς και 4.Γιώργης Μαυρόπουλος

Άγαμοι ανήλικες   1.Γιάννης Πικέρνης

 Χήρες   Παρασκευή Πικέρνη.

Σύνολο κατοίκων Οικίες 4

Άγαμοι ενήλικες νέοι   1 και

Χήρες  1

Παρατηρήσεις για τα ονοματεπώνυμα των κατοίκων του χωριού Κελεβή.

Βλέποντας τα ονοματεπώνυμα των κατοίκων του χωριού παρατηρεί κανείς ότι όλα τα βαπτιστικά ονόματα είναι κοινά Ελληνικά βαπτιστικά ,όπως τα συναντούμε και σήμερα(Βλάσης, Γιάννης, Γιώργης,   Δημήτρης, Παρασκευή) ενώ όλα σχεδόν τα επώνυμα έχουν ελληνικές ρίζες ή αποτελούν σύγχρονα ελληνικά επώνυμα.

Υπό την έννοια αυτή θα έλεγε κανείς ότι οι κάτοικοι του χωριού Κελεβή ήταν Έλληνες .Τούτο επιβεβαιώνεται και από τον συνολικό πρόσθετο κεφαλικό φόρο που πλήρωνε το χωριό(5Χ25)_+(1χ6)= 131  άσπρα)

3)Πρόσοδοι-προϊόντα και φόροι του χωριού.

Το χωριό  αυτό παρήγε ελάχιστα προϊόντα. Μόνο λίγο σιτάρι και κριθάρι  αν και βρίσκεται στον έφορο κάμπο της Γαστούνης.

Αν κρίνουμε μάλιστα από  γενικές προσόδους του κατατάσσεται στα φτωχότερα της εποχής εκείνης αφού ο μέσος όρος τους ανά οικογένεια   υπολείπεται κατά πολύ του μέσου όρου των προσόδων του μέσου ελληνικού χωριού  στη Πελοπόννησο,50 άσπρα έναντι 92,79 του μέσου Ελληνικού χωριού.

Το γεγονός αυτό μπορεί να ερμηνευτεί, παρά μόνον αν υποθέσουμε ότι οι κάτοικοι του εργάζονταν στον μεζρά του χωριού, τις προσόδους του οποίου δεν καταγράφει  το κατάστιχο.

Παραθέτουμε για την ιστορία του χωριού τον παρακάτω πίνακα,με τις προσόδους και  την παραγωγή του.

Πίνακας προσόδων και προϊόντων του χωριού Κελεβή στο έτος 1451/63

Πρόσοδοι  259

Σπέντζα    131

Δεκάτη σίτου 100

Δεκάτη κριθαριού 16

_Τέλος χοίρων     2

Ο πίνακας προσόδων του χωριού συμπληρώνεται και με την αναφορά στην ύπαρξη στο χωριό του μεζρά Σινούζι του ανήκε στον τιμαριούχο  του χωριού χωρίς όμως αναφορά στις προσόδους του,. Ας  σημειωθεί ότι ο μεζράς δεν έχει ταυτοποιηθεί. Βρισκόταν όμως στα όρια του χωριού Κελεβή.

Ολοκληρώνοντας την ιστορία του χωριού Κελεβή στην εποχή της κατάκτησης από τους Οθωμανούς, θέλουμε να σημειώσουμε ότι κι αυτό επέζησε της όλης Οθωμανοκρατίας ως Ελληνικό χωριό.

Έτσι το  συναντούμε α) στην απογραφή Γκριμάνι  του 1700 έχοντας 11 οικογένειες και 32 κατοίκους(Παναγιωτόπουλος ο.π. 275

Β) στην αναφερόμενη προεπαναστατική  καταγραφή των χωριών της Γαστούνης (Γριτσόπουλος ο.π.σε.452) και γ) ως χωριό του Δήμο ΄Ηλιδος με βάση το Β. Δ. της 20^ης Απριλίου 1853 κατά τον σχηματισμό των Δήμων της Επαρχίας Ηλείας, έχοντας 129 κατοίκους.(Σκιαδάς ο.π.σ.250)

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ.

Αντιγραφή από το πρόσφατα(Αθήνα 2023) εκδοθέν έργο του Καθηγητή Κωνσταντίνου Χ. Μπασέτα με τίτλο:  «Χωριά της Ηλείας στα ύστερα Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά-Οθωμανικά χρόνια.)