ΥΠΟΘΑΛΠΕΤΑΙ   ΝΕΟΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΑ ;

                     Λεωνίδα Γ. Μαργαρίτη Επιτ. Δικηγόρου

Προέδρου Εταιρείας Λογοτεχνών Νοτιοδυτικής Ελλάδος

                     Στο τετρασέλιδο φυλλάδιο που εκδίδεται και κυκλοφορεί στους ναούς της Εκκλησίας μας με τον τίτλο:  «ΦΩΝΗ ΚΥΡΙΟΥ» από την Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, και στα τελευταία φύλλα με αριθ.13 και 14 της 31^ης Μαρτίου και 7^ης  Απριλίου ε.ε. αναγγέλθηκε η υποδοχή ιεράς εικόνας Παναγίας Ελεούσης του Τιχβιν της Ρωσίας (στο φ.13) και ανακοινώθηκε Λειτουργικό Πρόγραμμα για την Ιερά Εικόνα Παναγίας Ελεούσης του Τιχβιν της Ρωσίας.(Φ.14).

Επίσης έγινε γνωστό πως όσοι Ιερείς επιθυμούν να διοργανώνουν με τις ενορίες τους προσκυνηματική επίσκεψη, δύνανται να λάβουν μέρος στις ιερές ακολουθίες.

Αυτές οι ανακοινώσεις που προφανώς εκφράζουν και καλύπτονται από την Διοίκηση της Εκκλησίας μας, μας προβλημάτισαν.

Τον προβληματισμό μας αυτό συνοδεύσαμε με την επικεφαλίδα του παρόντος άρθρου μας και νοιώθουμε την ανάγκη να σας κάνουμε κοινωνούς του προβληματισμού μας και  να αναρωτηθούμε  αν βρισκόμαστε σε μια εποχή νεοειδωλολατρείας  την οποία εισάγει με την πολιτική και  πρακτική της η σημερινή διοίκηση της Εκκλησίας της Ελλάδος

            Η  διδασκαλία της Εκκλησίας μας  όπως  διακηρύχθηκε με απόλυτο και σαφή τρόπο στις αποφάσεις της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου ορίζει ότι τα πρόσωπα που εικονίζονται και στα οποία  αποδίδουμε προσκύνηση είναι εκείνα  της Αγίας Τριάδος  ενώ αντίθετα  τιμούμε τους Αγίους. Η προσκύνηση και η τιμή μεταβαίνουν στο πρωτότυπο, δεν παραμένουν στην εικόνα.

 Η ιδιαίτερη αναφορά  που γίνεται και στις μέρες μας σε συγκεκριμένες εικόνες στις οποίες αποδίδονται θαυματουργικές ιδιότητες  είναι μια τάση εκδήλωσης της ευσέβειας του λαού μας , η οποία μπορεί εύκολα να μεταλλαχθεί σε ειδωλολατρία.

  Ιδιαίτερα ιστορικά γεγονότα  και  λαϊκές ακόμη  παραδόσεις έδωσαν στο λαό μας την αίσθηση πως ορισμένες εικόνες  διαθέτουν  θαυματουργικές ιδιότητες.

 Στο Ευαγγέλιο αναφέρεται ότι ο Ιησούς Χριστός έκαμε πολλά «σημεία». Λανθασμένα τα σημεία μεταφράστηκαν σε θαύματα. Το σημείο δηλώνει σχέση,  κοινωνία,  εμπιστοσύνη, αγιασμό, απελευθέρωση της ελευθερίας από κάθε ύπουλη και ψυχαναγκαστική επιβουλή. Το «σημείο» δηλώνει πληρότητα σχέσης, δηλαδή αγιασμό.

Τι ακριβώς  όμως συμβαίνει όταν οι πιστοί καλούνται να λατρέψουν και να ασπασθούν συγκεκριμένες εικόνες Αγίων μορφών  που χαρακτηρίζονται θαυματουργικές, αντιδιαστέλλοντάς τις με άλλες  που αναπαριστούν τις ίδιες Άγιες μορφές;

To μόνο πρόσωπο  στο οποίο μπορεί κανείς να προσδοκά  θαύμα  είναι το Θείο  και  όχι η εικόνα του από όποιο υλικό, χρώμα και καλλιτέχνη  και εάν έχει  ιστορηθεί.

Δεν επιθυμώ να υιοθετήσω την άποψη Ιεράρχη της Εκκλησίας της Ελλάδος που είχε δηλώσει:  «πως πολλοί στην Εκκλησία ενθαρρύνουν την ειδωλολατρία και περιφέρουν λείψανα Αγίων και Ιερά Κειμήλια για να γεμίσουν τα παγκάρια των Εκκλησιών»( ΤΑ ΝΕΑ  της  10-12-2002).

Όμως θεωρώ πως  δεν πρέπει να διακονεί  κανείς την εκμετάλλευση της πίστης και του θρησκευτικού συναισθήματος  με οποιαδήποτε προσχήματα. Και αυτό βεβαίως μεγεθύνεται  όταν επιχειρείται από ιερωμένους.

Ο κάθε πιστός έχει  την αναφορά του σε εικόνες  Αγίων μορφών της Ορθοδοξίας και μ' αυτές κοσμεί  το εικονοστάσιο της  κατοικίας  του και έχει  συνδυάσει  ιστορικά γεγονότα και ανάγκες καθημερινές, με ζωντανές συγκυρίες και περιστατικά που του δίνουν θάρρος ,δύναμη και κουράγιο στις αντιξοότητες της ζωής του.

 Πέρα από την καλλιτεχνική τους αξία και την ομορφιά που αποπνέουν βρίσκει  πάντα μέσα από την προσευχή  ενώπιον τους την παρηγοριά και την παραμυθία.

 Αλήθεια σε τι θα διαφέρει για τον πιστό να προσευχηθεί σε μια «θαυματουργή» εικόνα κάποιου προσκυνήματος από την προσευχή που θα κάνει και τον τιμητικό ασπασμό στην εικόνα της ιδίας μορφής που έχει στο εικονοστάσι του; Mήπως θα έχει μεγαλύτερη ευχέρεια σε χρόνο, να απευθυνθεί  στην εικόνα τη «θαυματουργή» που θα φέρει ο κάθε ιερωμένος σε κάποιο ναό για δημόσιο προσκύνημα; Τα προηγούμενα των συνωστισμών και των διαπληκτισμών ανάμεσα σε «πιστούς» σε ουρές που σχηματίζονται δεν είναι στοιχεία που τιμούν την Ορθοδοξία.

Το θαύμα τελεσιουργείται με την πίστη του Χριστιανού και όχι με τυπικές συμπεριφορές και με τελετουργίες που δεν υπηρετούν στο σεβασμό και τη σεμνότητα που επιβάλλουν οι ιερές στιγμές.

Όταν ο λαός έχει μεγάλη ανάγκη από ελπίδα και η μόνη του καταφυγή  είναι η Εκκλησία, δεν είναι δυνατόν εκείνη  με  εκπροσώπους της  να τον παραδίδει στην  εκμετάλλευση ούτε  και να τον εξωθεί  στη  ειδωλολατρία.